یکی از شایع ترین بیماری های اتوایمیون می باشد. خصوصیات اصلی RA التهاب مفاصل است که موجب تخریب مفصل و از دست رفتن کارائی آن می گردد. تشخیص زودهنگام RA و شروع سریع درمان مناسب آن یکی از مهمترین راه های جلوگیری از تخریب کامل مفاصل می باشد. تشخیص RA اساساً به علائم کلینیکی و آزمایشات سرولوژیک بر علیه آنتی بادی های ضد فاکتور روماتوئید(RF) تاکنون محدود بوده است.RF یک مارکر سرولوژیک برای تشخیص RA با اختصاصیت 70 در صد می باشد. در چندین بررسی نشان داده شده که آنتی بادی هایی بر علیه بقایای سیترولین شده اسید آمینه آرژنین در پروتئین های الیاف غضروفی در بیماران RF منفی مبتلا به آرتریت روماتوئید دیده می شود. اندازه گیری Anti-MCV بخصوص در بیماران RF منفی توصیه می شود. سیترولین شدن، یک واکنش آمیناز پپتدیل آرژنین بوده که اسید آمینه آرژنین را به سیترولین تبدیل می کند. سیترولین شدن اسیدهای آمینه اساساً در سلول ها انجام شده و در آن اسید آمینه آرژنین به یک ترکیب پروتئینی غیر معمول به نام سیترولین تبدیل می شود که سیستم ایمنی آن را غریبه به حساب آورده و بر علیه آن آنتی بادی می سازد؛ آنتی بادی هایی که موجب التهاب و تخریب سلول های سینوویال در غضروف ها می گردند. انواع گوناگونی از پروتئین های سیترولین شده در بیماران RA پیدا شده اند. یکی از آنها Sa آنتی ژن یا Mutated Citrullinated Vimentin یا (MCV) می باشد.
در تشخیص RA تعیین اُتوآنتی بادی ها در مقابل MCV نقش تشخیصی و پیشگویی کننده دارد. انجام آن بسیار ارزشمندتر از آزمایش RF می باشد. انجام آزمایش Anti-MCV با روش الایزا دارای حساسیت و اختصاصیت بسیار بالا برای تشخیص اُتوآنتی بادی های ضد ویمنتین سیترولین شده می باشد. ویمنتین یک پروتئین سیترولین شده حاضر در همه بخشها بخصوص بافت سینوویال بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید می باشد.
تیتر آنتی بادی های ضد ویمنتین در بیماران RA ارتباط قوی با درجه و شدت بیماری دارد. اخیرا یک تست سرولوژِک POCT برای تشخیص RF و Anti-MCV ابداع گردیده که دارای حساسیت 72 درصد و اختصاصیت 99.7 درصد می باشد.
Anti-MCV امروزه به عنوان یک بیومارکر کارآمد برای تشخیص پیشرفت RA مورد استفاده قرار می گیرد. ارزش اصلی این آزمایش در این است که ظهور اولیه این آنتی بادی ها تشخیص زودرس RA را فراهم آورده و موجبات درمان سریع و زودهنگام قبل از بروز علائم بیماری را فراهم میکند.
آنتی بادیهای ضد پپتیدهای حلقوی سیترولینه (Anti cyclic citrullinated peptide) (Anti CCP)
یکی از تست های با ارزشی که در چند سال اخیر، مطالعات زیاد اهمیت آنرا در تشخیص زودرس RA نشان داده است، آنتی بادیهای ضد پپتیدهای حلقوی سیترولینه (Anti cyclic citrullinated peptide) (Anti CCP) می باشد.
سیستم آتوآنتی بادی ضد CCP یک گروه از اتو آنتی بادی ها هستند که واکنش گسترده بر علیه پروتئینهای حاوی آرژینین که به سیترولین تغییر یافته اند ، نشان می دهد.
نتایج تحقیقات مختلف بیانگر این نظریه است که سیترولینه شدن پروتئینها در داخل فضای ملتهب موضع که مبتلا به RA می باشد ممکن است در اثر آپوپتوزیس (مرگ برنامه ریزی شده وتدریجی سلول) باشد.
انجام تست Anti CCP به روش الایزا انجام می شود که در اینصورت 98% اختصاصیت در سرم خون بیماران با RA قطعی (Definite or Established ) و 96% اختصاصیت در سرم خون بیماران با RA زودرس (کمتر از یکسال از شروع علایم بیماری) نشان می دهد.
البته RF که تست سرولوژیک استاندارد برای تشخیص RA به شمار میرود فقط 95-90% اختصاصیت دارد (تنها در روش ELISA،نه روشهای ضعیف تر دیگر مثل آگلوتیناسیون، نفلومتری و...). اما RF نوع IgM نه اختصاصی و نه جهت تشخیص RA کاملا حساس می باشد.
بنابراین تعیین آنتی بادی های Anti-CCP امکان تشخیص بهتر RA زودرس را از سایر پلی آرتریتهای التهابی (non-RA) فراهم می کند.
اگرچه حساسیت تست آنتی بادی CCP کمتر ازRF 68% در مقابل 80% می باشد، اما آنتی بادیهای ضد CCP در سرم خون بیماران RA که RF منفی باشند ، یافت می شود .
در کاربرد های کلینیکی ترکیب آزمایش Anti-CCP و RF حساسیت سرولوژیک تشخیص RA را بهبود می بخشد.
سیستم اُتوآنتی بادی های ضد CCP ، RA نوع مخرب (Erosive ) و سیر بیماری خیلی شدید ارتباط فراوان دارد. بنابراین سیستم یاد شده می تواند در تصمیم گیری کلینیکی برای درمان RA، تعیین کننده باشد .
نکته ظریف تر اینکه Anti-CCP در تعیین افراد مبتلا به RA حتی سالها قبل از شروع علایم و سینوویت مخرب می توان بکار رود. ( البته در حدود یک سوم موارد بصورت پیش بینی کننده هستند).
مسلماً این پیشگویی ابتلا به RA، همراه در ترکیب با ارزیابی جهت سایر ریسک فاکتورهای پیدایش RA یعنی زمینه مساعد ژنتیک، سابقه فامیلی مثبت و وجود سایر اتوآنتی بادیها مؤثرتر خواهد بود. نکته آخر اینکه تحقیقات اخیر نشان می دهد اگر طول مدت بیماری RA کوتاهتر باشد، با درمان سطح آنتی CCP بیشتر کاهش می یابد.
تاریخ انتشار: 18:58:11 1397/09/29
سایر مطالب
پیامد تغییر سطح استروژن در مردان شاخص های (اندکس های) خونی مورد سنجش در آزمایش CBC کاهش بخارات سمی در آزمایشگاه و اصول نگهداری صحیح زباله‌های شیمیایی راهنمای محیط کشت مورد استفاده در کشت سلول حیوانی چکیده ای از آنالیز ادرار ( urinalysis) آزمایش بیوره : اصول و موارد استفاده از این تست چسب اسکاچ کرمک برای تشخیص انگل در کودکان آزمایش تکه تکه شدن DNA اسپرم (DFI) تشخیص ایمونولوژیک سندرم شوگرن آزمایشات بالینی تشخیص پروتئینوری اریتروسیتوز روش پاپ اسمیر استاندارد Thin Prep تشخیص ایمونولوژی بیماری میاستنی گراویس(Myasthenia Gravis) آزمایش جدید برای تشخیص بیماری های مقاربتی تکنیک ایمونوفلورسانس و اهمیت آن در تشخیص بالینی
