1     1.      سیکلوسپورین: 

سیکلوسپورین دارویی با منشأ قارچی است که به عنوان داروی سرکوبگر سیستم ایمنی به کار می‌رود. این داروها در درمان سرکوب ایمنی طی پیوند عضو کاربرد دارد.

مکانیسم سرکوب ایمنی توسط سیکلوسپورین از طریق اختلال در میان ژن گیرنده IL-2 بر روی سلول‌های T می‌باشد. درمان با سیکلوسپورین در بقای عضو پیوندی در پیوند اعضای قلب، کبد و کلیه نقش دارد.  اندازه گیری سطح سرمی سیکلوسپورین با روش اختصاصی Roche-ECLIA روزانه در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.

2.      تاکرولیموس:

تاکرولیموس داروئی با منشاء قارچی است که پتانسیل سرکوب سیستم ایمنی را دارا می‌باشد. تاکرولیموس در درمان سرکوب ایمنی بیماران پیوند عضو کبد و کلیه کاربرد دارد. این دارو مهارکننده کلسی نورین (کلسی نورین دراصل یک فسفاتاز است که تکثیر T cell را تحریک می‌کند) است.
تأثیر نهایی تاکرولیموس مشابه سیکلوسپورین می‌باشد با این تفاوت که تاکرولیموس اثر خود را در دوزهائی به ‌مراتب کمتر(تا صد برابر کمتر) اعمال می‌نماید. پایش سطح تاکرولیموس به منظور حفظ طیف درمانی مؤثر دارو الزامی است.

اندازه گیری سطح سرمی تاکرولیموس با روش اختصاصی Roche-ECLIA روزانه در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.

3.      کاربامازپین:

كاربامازپين (تگراتول) به عنوان داروی ضد تشنج از نظر شيميايي با ساير داروهاي ضد تشنج ارتباطي ندارد و مكانيسم اثر آن مشخص نيست. اين دارو ظاهراً با كاهش پاسخ هاي چند سيناپسي، توسعة تشنج را محدود مي‌كند.
بسياري از متخصصین كاربامازپين را داروي انتخابي براي شروع درمان تشنج بخصوص در زنان و كودكان مي دانند. اين دارو براي مصرف در كودكان به طور روزافزوني بر فنوباربيتال ترجيح داده مي‌شود، زيرا اثر كمتري بر هوشياري و الگوهاي رفتاري دارد. در درمان اختلالات تشنجي، كاربامازپين را مي‌توان به تنهايي يا همراه با ساير داروهاي ضد تشنج مصرف نمود. اندازه گیری سطح سرمی كاربامازپين با روش اختصاصی HPLC در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.

4.      فنی توئین:

 فنی توئین یا دیلانتین عموماً برای درمان تشنج ها و حملات تونیک-کلونیک اولیه یا ثانویه ژنرالیزه، حملات تشنجی کمپلکس یا نسبی و صرع بکار می رود. این دارو با تنظیم کانال سدیم باعث افزایش دوره غیر فعالسازی آن گشته و توانایی نورون در پاسخ به تحریک بالا را کاهش می دهد. تأثیر فیزیولوژیک آن کاهش انتقال سیناپس مرکزی و کمک به کنترل تحریک پذیری غیرعادی سیستم عصبی می باشد. بدلیل متابولیسم وابسته به دوز دارو، تعیین سطح دارو در سرم و پلاسما دشوار می باشد. اندازه گیری سطح سرمی فنی توئین با روش اختصاصی HPLC در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.  

5.      فنوباربیتال:

باربیتورات‏ها مشتقات اسید باربیتوریک هستند که می‏توان آنها را محصولی از فشرده شدن اسید مالونیک و اوره فرض کرد. مهمترین آنها فنوباربیتال می باشد که در تشنج‏های تونیک- کلونیک و پارشیال تجویز می‏شود ولی در تشنج‏های ناشی از تب در اطفال و درمان هیپربیلی‏روبینمی نوزادان هم از آن استفاده می‏شود. فنوباربیتال متابولیت اصلی پریمیدون است.  این ترکیب یک مهار کننده سیستم عصبی مرکزی (CNS) می باشد و نقش آن در کنترل بیماری صرع و سایر تشنج ها می باشد. فنوباربیتال به همراه فنی توئین و والپروئیک اسید نقش مهمی در کنترل اختلالات عصبی و تشنج دارند. فنوباربتال به آهستگی اما بطور کامل جذب می شود. . اندازه گیری سطح سرمی فنی توئین با روش اختصاصی HPLC در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.  

6.      والپروئیک اسید:

والپروائیک اسید (که معمولا بشکل سدیم والپروات تجویز می‌شود) یکی از داروهای ضدتشنج است که از دهه هفتاد از خواص درمانی آن در درمان بیماران صرعی استفاده شده است . مكانيسم اثر دارو مشخص نيست. اثر اين دارو ممكن است ناشي از افزايش غلظت اسيد گاما ـ‌ آمينوبوتيريك (GABA) كه يك واسطه عصبي مهاركننده در مغز است باشد. همچنين، والپروات ممكن است كاتابوليسم آنزيمي GABA را كاهش دهد. زمان لازم براي شروع اثر درماني دارو ممكن است يك هفته يا بيشتر باشد. اين دارو ممكن است با ساير داروهاي ضد تشنج مصرف شود. اندازه گیری سطح پلاسمایی سدیم والپروات بر پایه پلاریزاسیون فلوئورسانس توسط سیستم  Cobas  integraدر آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.  

7.      پریمیدون:

پریمیدون در درمان حملات تشنجی تونیک – کلونیک عمومی (صرع بزرگ)، میوکلونیک، حملات تشنج پارشیال پیچیده و ساده و ترمور اسانشیل ( لرزش اساسی) بکار می‌رود. اصولاً پریمیدون در درمان بیماری های روانی مصرف نمی‌شود. مکانیسم اثر این دارو دقیقاً مشخص نیست. اگرچه پریمیدون در بدن به فنوباربیتال تبدیل می‌شود، اما مکانیسم اثر پریمیدون احتمالاً شبیه فنی‌توئین است (احتمالاً بر کانال های سدیمی مؤثر است). اندازه گیری سطح سرمی پریمیدون با روش اختصاصی HPLC در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.  

8.      اتوسوکسیماید:

اتوسوکسیماید داروی ضد تشنج می باشد. داروی اتوسوکسیماید می تواند به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای درمان برخی حملات صرع در کودکان و افراد بالغ مورد استفاده قرار گیرد. به نظر مي‌رسد كه اتوسوکسیماید با كاهش جريان كلسيمي خاص در سلول هاي عصبي تالاموس، اثر اختصاصي خود را بر صرع كوچك اعمال مي‌كند.

اتوسوکسیماید پرمصرف ترین دارو صرع کوچک است. هرچند سدیم والپروات موثرترین دارو در صرع کوچک است ولی به دلیل عوارض جانبی، کمتر مورد استفاده قرار می کیرد. اتوسوکسوماید عوارض جانبی کمتری دارد بنابر این انتخاب اول صرع کوچک است. اندازه گیری سطح سرمی اتوسوکسیماید با روش اختصاصی HPLC در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.  

 

9.      کاربا اپوکسید:

کاربا اپوکسید از متابولیت های قوی کاربامازپین و جزو داروهای ضد صرع و تشنج می باشد. این دارو جهت درمان حملات تشنجی تونیک-کلونیک ژنرالیزه (فراگیر)، حملات تشنجی نسبی و نورالژی عصب سه قلو مفید می باشد. اندازه گیری سطح سرمی کاربا اپوکسید با روش اختصاصی HPLC در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.  

 

10. دیگوگسین:

دیگوکسین یا لانوکسین از گلیکوزیدهای قلبی است که منشأ گیاهی (گیاه دیژتالیس) دارد. دیگوکسین از قدیمی‌ترین داروهای ضدآریتمی به‌شمارمی‌رود و در درمان نارسایی قلبی و آریتمی فوق بطنی (به‌ویژه فیبریلاسیون دهلیزی) کاربرد دارد و اثر کلی آن، تقویت قدرت انقباضات قلبی در افراد مبتلا به نارسایی قلبی می‌باشد. اين دارو سرعت هدايت قلبي را كاهش داده و دوره تحريك‌ناپذيري گره دهليزي-بطني را افزايش مي‌دهد. افزایش حساسیت به دیگوکسین در حالات هیپوکالمی، هیپومنیزیمی و هیپرکلسمی که برای تثبیت دوز دارویی لازم است، دلیل سنجش مرتب این دارو در سرم می باشد. اندازه گیری سطح سرمی دیگوکسین با روش اختصاصی Roche- ECLIA روزانه در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.

11. لیتیم:

ليتيم به صورت لیتیم کربنات در درمان و پيشگيري مانيا، بيماري مانيك- دپرسيو، افسردگي عود كننده و رفتار تهاجمي بکار می رود. مكانيسم اثر ليتيم دقيقا مشخص نيست، اما به دليل شباهت يون ليتيم به يون سديم ، جايگزين سديم شده و در ايجاد پتانسيل عمل در سلولهاي عصبي اختلال ايجاد مي‌كند بر روي عملكرد واسطه‌هاي شيميايي عصبي‌مثل نوراپي‌نفرين، سروتونين ، دوپامين و استيل‌كولين و گيرنده‌هاي آنها تأثير مي‌گذارد و با كاهش توليد پيام رسان ثانويه اينوزيتول ‌تري فسفات ايجاد پاسخ سلولي را تضعيف مي‌كند. اندازه گیری سطح سرمی دیگوکسین با روش فلیم فتومتری ( دستگاه های سل) روزانه در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل قابل انجام است.