کاربـرد اصلــی آزمایش ســرولوژی، شناســایی افرادی اســت که قبلاً به کووید 19 مبتلا شــده اند. 

از این دانش می توان بــرای هدایت مطالعات اپیدمیولوژیک و شــیوع ســرمی و همچنین تسـهیل ردیابی تماس بیمار با این ویروس در گذشته اســتفاده کرد. 

همچنین ممکن اســت آزمایش های ســرولوژی برای شناسایی اهدا کنندگان احتمالی پلاسمای خون و ارزیابی پاســخ ایمنی نسـبت به واکسن ها مورد اسـتفاده قرار گیرد و در نهایت،

امکان اسـتفاده از آزمایش های سـرولوژیک در تشـخیص بیماران علامت دار یا بدون علامت  19-COVID که تست RT-PCR شان منفـی است استفاده نمود.

🔻مشخصات ویروس

 

عامل بیماری کووید-19  یک RNA ویروس تک رشته ای پوشش دار از خانواده کروناویروس ها به نام  

Severe Acute Respiratotry Syndrome CoronaVirus 2 (SARS-CoV-2)

می باشد. ژنوم این ویروس توسط یک نوکلئوکپسیدی (که حاوی یک آنتی ژن بسیار ایمنوژن به نام فسفوپروتئین نوکلئوکپسید و یا N Ag می باشد)، پوشانده می شود و این مجموعه داخل یک پوشش لیپوپروتئینی (envelope) قرار می گیرد.

🔻این پوشش از سه گروه پروتئین تشکیل شده است:

🔸 پروتئین غشایی و یا membrane protein

🔸 پروتئین پوشش و یا envelope protein

که این دو در viral assemble و یا جور و یا ترکیب کردن ویروس نقش دارند.

🔸 پروتئین شاخک ها و یا Spike Protein که در اتصال ویروس به گیرنده های سلولی (بخصوص ACE2) نقش مهمی دارد.

خود پروتئین S از دو زیر واحد S1 و S2 تشکیل شده است که ساب یونیت S1 باعث اتصال ویروس به رسپتورها و ساب یونیت S2  مسئول ترکیب غشاء پوششی ویروس با غشاء سلول میزبان و انتقال ژنوم ویروس به داخل سلول (هم جوشی) می باشد.

آنتی بادی هم برعلیه نوکلئوکپسید N و هم بر علیه قسمت های مختلف پروتئین S ساخته می شود.

🔻قسمت های مختلف از پروتئین S می تواند بعنوان آنتی ژن عمل کند:

🔸 آنتی ژن S کامل (S1+S2)

🔸 آنتی ژن S1 

🔸 آنتی ژن دامنه اتصال گیرنده و یا receptor-binding domain (RBD)  که قسمتی از ساب یونیت S1 است که به گیرنده های ACE2 در سطح سلولهای میزبان متصل می شود.

◀️توجه: آنتی بادی تولید شده بر علیه قسمت RBD ویروس SARS-CoV-2  می تواند واکنش متقاطع با قسمت RBD ویروس هایی نظیر SARS-CoV-1 و MERS-CoV  ایجاد کند، ولی از آنجائیکه شیوع این ویروس ها در حال حاضر بسیار کم است ، بنابراین بعید است که چالش تشخیصی ایجاد کند.

◀️منبع مطالب: قسمت اعظم از مقاله بسیار خوب از همکاران آزمایشگاهی مان آقای دکتر شهروز همتی و خانم دکتر مهناز آل یاسین