1-تست های تعیین آنتی بادیهای متصل شونده (Binding Antibody Detection tests): از قبیل آنتی بادیهای که بر علیه آنتی ژنهای نوکلئوکپسید (N) ، شاخک ها (S) و دامنه اتصال گیرنده (RBD) اندازه گیری می شود.

2- تست های تعیین آنتی بادیهای خنثی کننده (Neutralizing Antibody Detection tests)

یک سری از آنتی بادی هایی که بر علیه قسمت RBD تولید می شود توانایی خنثی کردن اتصال ویروس به رسپتورهای ACE2 در سطح سلولهای میزبان را دارد که به آن Neutralizing Ab گفته می شود و رل مهمی در ایمنی ناشی از واکسن بر علیه بیماری کووید-19 را دارد.

بعبارتی تمام آنتی بادیهای که برعلیه قسمت RBD ایجاد می شود ممکن است قابلیت خنثی سازی ویروس را نداشته باشد.

این آنتی بادیها در بررسی اثربخشی (efficacy) واکسن ها از نظر سیستم هومورال رل مهمی دارند و در حدود 95 تا 98% بیماران مثبت می شود.

یکی از مواردی که موجب میشود آزمایشهای سرولوژیک زیر سؤال قرار گیرند نتایج منفی آن در بیمارانی است که علائم بالینی یا رادیولوژی مثبت دارند.

 به نظر میرسد در بیشتر موارد این نتایج منفی کاذب به دلیل درخواسـت آزمایش در زمان نامناسب (عمدتاً کمتر از یک هفته از شروع بیماری) باشد. 

مطالعــات نشـان می دهند کــه ســروکانورژن بیماری کووید-19 بســیار شـبیه سـایر عفونت های حاد ویروسی اســت بدین معنی که با به حداکثر رسـیدن غلظت  IgM  سپس غلظت IgG شروع به افزایش می کند. 

با این حال مطالعات نشـان دادند که افزایش تیتر IgM و IgG نسبت به سایر ویروس های تنفسی کندتر بوده که احتمالاً  بیانگر پاتولوژی نسبتاً هتروژن این ویروس است.

🔻 مورد دیگری که در برخی مقالات به آن اسـتناد شده این اســت که سروکانورژن در بیماران کووید-19 ممکن اســت به صورت:

🔸 ســروکانورژن معمول (ابتدا تولید IgM و ســپس IgG )

🔸 سروکانورژن همزمان (تولید همزمـان IgM و IgG )

🔸 و ســروکانورژن معکوس (ابتدا تولید IgG و ســپس IgM )باشد 

و این موضوع می تواند تفسیر آزمایش های ســرولوژیک را پیچیده نماید. 

از طرفی در 3-2 درصد بیماران ممکن است پاسخ ایمنی ایجاد نشود (non responder) و یا دیر ایجاد شود (late responder) که باید مورد توجه همکاران گرامی قرار گیرد.

🔻بنابراین در بین مدل های مختلف مورد استفاده برای کاربرد تشخیصی ، استفاده ترکیبی از آنتی بادیهای IgG و IgM بر علیه نوکلئوکپسید N (یعنی اینکه هرکدام مثبت باشد را بعنوان سابقه تماس در نظر بگیریم) و حساسیت ترکیبی IgG/IgM در هفته های مختلف بعد از شروع علائم بیماری به این ترتیب است:

🔸 هفته اول (بین روز یکم تا هفتم بعد از شروع علایم):   30.1%

🔸 هفته دوم (بین روز هشتم تا 14): 72.2%

🔸 هفته سوم (بین روز 15 تا 21):  91.4%

🔸 هفته چهارم و پنجم (بین روزهای 22 تا 35): 96.0%

ویژگی تست هم 98% می باشد.

✍️آقای دکتر سارنگ یونسی( دکترای علوم آزمایشگاهی )