تغییرات سلولی در اثر ماندن خون
تغییرات سلولی در اثر ماندن خون

  • هر چه خون بیشتر بماند، شروع به تغییرات مختلف مورفولوژیکی و عملکردی میکند و این تغییرات در دمای اتاق به مراتب بیش از تغییرات در دمای یخچال می باشد. معمولًا شروع تغییرات از یک ساعت بعد از خونگیری در دمای اتاق آغاز شده و طی 3 ساعت پس از آن به حالت محسوس و مشخص در می آید و پس از 12 ساعت تغییرات فاحش و حتی تخریب سلولی نمایان می شود.

  • هسته برخی نوتروفیل ها نسبت به سلول های تازه بصورت یکنواخت تری رنگ می گیرد. لوب های هسته ممکن است از یکدیگر جدا شده و حاشیه سیتوپلاسم واضح و روشن دیده نشود.

  • حضور واکوئل در سیتوپلاسم نوتروفیل های خون مانده، ممکن است با واکوئل دار بودن نوتروفیل هایی که در سپتی سمی ها مشاهده می گردد، اشتباه شود.


  • ممکن است در سیتوپلاسم منوسیت ها، حفرات کوچکی دیده شود و یا اینکه هسته تحت فشار زیاد، شروع به خرد شدن می کند.

  • ممکن است ذراتی در سیتوپلاسم لنفوسیت ها دیده شود و یا هسته شروع به جوانه زدن کند و در نهایت بصورت دو یا سه لوبه درآید. لوبوله شدن لنفوسیت ها در این حالت ممکن است با لنفوم سلول های T که در آن هسته بصورت گلبرگ در می آید، اشتباه شود.

  • نوتروفیل های خون مانده با هسته های فشرده، ممکن است با NRBC اشتباه شوند. بقایای گرانول های سیتوپلاسمی نوتروفیل در این حالت باعث تمایز از NRBC می شود.

  • گلبول های قرمز بعد از 6 ساعت در حرارت 25-18 درجه تحت تأثیر قرار گرفته و گذشت زمان باعث کنگره دار شدن (به شکل اکینوسیت) و کروی گشتن آن ها (به شکل اسفروسیت)می شود. 

  • با گذشت زمان، RBCها متورم شده و میزان MCV بطور کاذب بالا می رود (به ازای هر 12 ساعت، تا 4-3 فمتولیتر تغییر در MCV)


  • تورم گلبول های قرمز در اثر ماندن خون، از ایجاد پدیده Rouleax در هنگام آزمایش ESR جلوگیری میکند و سرعت رسوب را کاهش می دهد. آزمایش ESR باید تا 2 ساعت پس از خونگیری انجام شود.

     ❇️ شکنندگی اسمزی و PT به آرامی افزایش می یابد.

  • شمارش WBC و پلاکت، تدریجاً کاهش می یابد و MPV پلاکت افزایش پیدا میکند.

  • شمارش رتیکولوسیت پس از 6 ساعت کاهش یافته، ضمن اینکه پس از 1-2 روز ماندن خون، NRBC ها بالغ گشته و از خون ناپدید می شوند.

  • بشرط آلوده نبودن خون، میزان هموگلوبین تا چند روز ثابت و پایدار باقی می ماند.

  • نگهداری خون در دمای 4 درجه سانتیگراد، تغییرات قابل توجهی در MCV و سایر اندکس ها ایجاد نمی کند.

  • بنابراین با توجه به موارد فوق، تهیه هر چه سریعتر گسترش توصیه می شود. در گسترش های تهیه شده از خون تازه بدون ضدانعقاد، تجمع پلاکتی مشاهده می شود و بنابراین برای کنترل شمارش و یا تخمین تعداد پالکت ها، نمونه مناسبی محسوب نمی شود.

  • اهمیت و تأثیر مخلوط کردن خون قبل از انجام آزمایش و بخصوص زمانی که نمونه از قبل نگهداری شده، باید مورد تأکید قرار بگیرد. آنالیز نمونه سرد، هیستوگرام های ناهنجار ایجاد میکند و از این رو بایستی نمونه خون ابتدا به دمای اتاق برسد و سپس آنالیز شود. برای آنالیز نمونه هایی که دارای آگلوتینین سرد هستند، نخست باید خون را به دمای 33 درجه رساند و سپس به آنالیزور داد.


تاریخ انتشار: 18:5:37 1397/06/15
Shortcut keys: Prev=Right , Next=Left
رفتن به بالای صفحه