✔️نشانگر pH  در محیط کشت در واقع ماده‌ای است که در pH های مختلف (قلیایی، خنثی و اسیدی) باعث تغییر رنگ محیط کشت می‌شود.  به عنوان مثال، فنل قرمز در pH اسیدی، باعث ایجاد رنگ زرد می‌شود. بنابراین هر زمان که میکروارگانیسم‌ها در محیط‌های حاوی قند رشد کرده و قادر به تولید اسید باشند، کلونی‌های زرد رنگ ایجاد خواهد شد. (مانند تخمیر مانیتول S. aureus در مانیتول سالت آگار).

✔️تغییرات pH در محیط کشت می‌‎تواند بیانگر موضوعات زیادی از جمله متابولیسم، رشد سلولی و تفاوت گونه‌های مختلف باشد. اما نشانگر pH  در محیط کشت‌ های مختلف، متفاوت است. سه مورد از رایج‌ترین شاخص‌ pH مورد استفاده در محیط کشت‌های مختلف به شرح زیر هستند:

1️⃣بروموتیمول آبی، یک نشانگر pH در محیط کشت

✔️یکی از انواع نشانگر pH در محیط کشت بروموتیمول آبی (Bromothymol blue) است. این نشانگر در pH اسیدی زرد می‌شود. در pH خنثی، سبز است. در pH 7.5 یا بالاتر نیز، برومتیمول آبی به رنگ آبی در می‌آید. در چه محیط کشت‌های  زیر از بروموتیمول آبی استفاده می‌شود.

➖آگار با کمبود سیستین-لاکتوز- الکترولیت (CLED): بروموتیمول آبی در محیط‌ کشت CLED استفاده می‌شود. در این محیط کشت، گونه‌هایی از اشریشیا کلی که قادر به تخمیر لاکتوز هستند، کلنی‌های زرد کم رنگ ایجاد می‌کنند. اما گونه‌های پروتئوس و سالمونلا که قادر به تخمیر نیستند، کلنی‌های آبی رنگ ایجاد می‌کنند.

➖سیمونز سیترات آگار: یکی دیگر از کاربردهای بروموتیمول آبی به عنوان نشانگر pH در محیط کشت سیمونز سیترات آگار است. این آگار برای تعیین توانایی باکتری‌ها در استفاده از سیترات سدیم به عنوان تنها منبع کربن و آمونیوم دی هیدروژن فسفات معدنی (NH4H2PO4) به عنوان تنها منبع نیتروژن استفاده می‌شود.

👈ارگانیسم‌هایی که قادر به استفاده از این دو ماده باشند، یک محیط قلیایی ایجاد می‌کنند. بنابراین رنگ محیط کشت به آبی تغییر خواهد کرد. به عنوان مثال کلیفرم‌هایی مانند کلبسیلا آئروژنز (+ve) و کلیفرم‌های مدفوعی مانند  اشریشیا کلی (-ve) هستند.  

➖تست اکسیداتیو تخمیری (oxidative-fermentative test): از این تست برای تمایز بین باکتری‌های اکسیداتیو (که فقط در شرایط هوازی از کربوهیدرات‌ها، اسید تولید می‌کنند) و باکتری‌های تخمیری (که در شرایط هوازی و بی هوازی اسید تولید می‌کنند). استفاده می‌شود. بروتیمول آبی، نشانگر pH در محیط کشت های اکسیداتیو تخمیری است. به همین دلیل، غلظت بالای اسید تولید شده در طی تخمیر رنگ محیط را به زرد تبدیل می‌کند.

➖آگار نمک‌های صفراوی تیوسولفات سیترات ساکارز (TCBS): این آگار برای جداسازی انتخابی گونه‌های ویبریو استفاده می‌شود. TCBS دارای pH بسیار بالا (۸٫۵ تا ۹٫۵) برای سرکوب سایر ارگانیسم‌های فلور روده است. در این محیط، از نشانگر pH بروموتیمول بلو استفاده می‌شود. بنابراین اگر ارگانیسم از ساکارز استفاده کند، pH محیط را کاهش می‌‌هد و کلنی های زرد رنگ در TCBS دیده می‌شود.