در سال ۱۹۲۶ توماس آدیس [Thomas Addis] ارزش تشخیص و شمارش عناصریا اِلِمان های سلولی ادرار را به عنوان شواهد ی بر پیشرفت بیماری اثبات کرد.امروزه توانایی انجام شمارش های افتراقی سلول های ادرار ما را قادر به تشخیص و افتراق بین بیماری های کلیوی و اختلالات دستگاه ادراری ساخته است .

گستره ی وسیع و متنوعی از عناصر یا اِلِمان های متشکله ممکن است در بررسی رسوب یا سدیمان ادراری مشاهده شوند.این عناصر یا اجزا می توانند از تمامی قسمت های دستگاه ادراری - از گلومرول ها تا اورِترا- یا درنتیجه آلودگی خارجی ( مانند خون ِ دوره قاعدگی ، اسپرماتوزوآ ، فیبر ، گرانول های نشاسته ) نشأت بگیرند.بسیاری از اِلِمان های سدیمان ادراری منشا سلولی دارند مانند سلولهای خونی و سلولهای اپی تلیال ؛ ویا متشکل از رسوبات شیمیایی هستند  مانند طیف متنوعی از مواد آمورف و یا کریستالیزه که می توانند در رسوب ادراری دیده شوند.سیلندرها یا کَست ها - اجسام سیلندروییدی با یک ماتریکس گلیکوپروتئینی- در لُومِن توبول های کلیوی تشکیل می گردندو توسط جریان ادراری دفع می شوند .میکروارگانیسم های فرصت طلب مانند باکتری ها ، مخمرها[yeast] و تریکومونادها هم در سدیمان ادراری یافت می شوند.

باید به خاطر داشت همه عناصر تشکیل دهنده رسوب ادراری لزوماً نشاندهنده یک وضعیت پاتولوژیک نیستندو می توانند کاملاً حضوری فیزیولوژیک داشته باشند .بنابراین بهتراست مقادیر رفرانس [Reference intervals] هریک از عناصر سدیمان ادراری در گزارش نهایی درج شود تا به افتراق رسوب پاتولوژیک از فیزیولوژیک کمک کند.در هر حال وجود “تعداد “ زیادی از اجزا و عناصر ابنورمال می تواننداز لحاظ پاتولوژیک قابل ملاحظه محسوب شوند.تشخیص وشمارش اجزای یافت شده در رسوب ادراری به عنوان ابزاری ارزشمند در مونیتورینگ ِپیشرفت بیماری ها ی کلیوی ، مثانه و مجاری ادراری و یا سیرِبهبودی آنها به کارمی رود .تشخیص و گزارش هر اِلِمان ادراری نیاز به مهارت در شناسایی آنها در تابلوی نرمال سدیمان ادراری در محدوده رفرانس [Reference intervals] هریک از اجزای تشکیل دهنده ادرار دارد(جدول ۵-۸).

به طور طبیعی تعداد کمی RBC، WBC ، سلول های اپیتلیال ، کَست هیالین در رسوب ادراری یک فرد سالم قابل مشاهده است .عواملی در تعداد حقیقی اِلِمان های سدیمان یا رسوب ادراری اثرگذارند مانند نحوه و زمان تهیه نمونه ادرار، نحوه نگهداری ادرار قبل از آزمایش ، پروتکل آماده سازی سدیمان ادراری و تهیه لام میکروسکوپی آن .در تشخیص وشمارش الِمان های فیزیولوژیک و پاتولوژیک در سدیمان ادرار از دو عدسی 10و 40 عمدتاً استفاده می شود که دارای بزرگنمایی های  100  و 400 می باشند که به ترتیب تحت عنوان عدسی( LPF(Low -Power Field و HPF(High -Power Field) نامیده می شوند .‌

برای ارائه یک گزارش کامل و جامع از وضعیت عمومی سیستم ادراری- تناسلی بیمار، توصیه می شود علاوه بر درج مقادیر رفرانس هر یک از عناصر ِرسوب ادراری ، درجه بزرگنمایی [ magnification] به کار رفته برای هریک از آنها را نیز گزارش کرد. همه عناصر روتین مشاهده شده در سدیمان ادراری با عدسی 40 قابل گزارش اند[reportable]  و شمارش آنها باید با پسوند “ Per HPF” درج شوند به استثنای کریستالها  ، کَست ها و سلولهای اپیتلیال ِ پوششی[Squamous Epithelial cell’s]که با عدسی 10 قابل گزارش اند وباید با پسوند “ Per LPF” درج گردند   (جدول ۵-۸).

برای اغلب آزمایشگاه های تشخیص طبی ایران که در گزارش میکروسکوپی ادرار،  مقادیر رفرانس و درجه بزرگنمایی عدسی ها را درج نمی کنند درج این موارد با استفاده از جدول پیوست توصیه می گردد.

Reference: Fundamentals of URINE & BODY FLUID Analysis. Nancy A.Brunzel.3rd Edition.2013،Elsevier