🔸سالانه حدود 32 میلیون ژنیتال وارت (که مسئول بیش 90% موارد آن ژنوتایپ های 6 و 11 می باشد) در دنیا گزارش می شود.سالانه حدود 630 هزار کانسر جدید وابسته به HPV در دنیا گزارش می شود که یک سوم آن در کشورهای توسعه یافته می باشد و دو سوم آن در کشورهای کمتر توسعه یافته دیده می شود.
از این مقدار حدود 32 هزار کانسر جدید وابسته به HPV در ایالات متحده دیده می شود که 65% آن در زنان و 35% آن در مردان دیده می شود.
در هر دو گروه مردان و زنان 15% این کانسرها در ناحیه آنال (مقعد) دیده می شود. بعبارتی سالانه 17 هزار کانسر آنال در مردان و 18 هزار کانسر آنال در زنان مشاهده می شود.
در سالیان اخیر، ضرورت غربالگری کانسر آنال بیشتر شده است چرا که در سالیان اخیر میزان کانسر آنال تقریباً هر سال دو درصد در حال افزایش می باشد ، بخصوص در افرادیکه HIV مثبت می باشند.
قبلاً اعتقاد بر این بود کانسر آنال فقط در کسانی دیده می شود که سکس مقعدی دارند، ولی گزارشاتی از بیماران هتروسکسوالی که سکس مقعدی نداشته اند گزارش شده است.
🔸سالانه حدود 32 میلیون ژنیتال وارت (که مسئول بیش 90% موارد آن ژنوتایپ های 6 و 11 می باشد) در دنیا گزارش می شود.
سالانه حدود 630 هزار کانسر جدید وابسته به HPV در دنیا گزارش می شود که یک سوم آن در کشورهای توسعه یافته می باشد و دو سوم آن در کشورهای کمتر توسعه یافته دیده می شود.
از این مقدار حدود 32 هزار کانسر جدید وابسته به HPV در ایالات متحده دیده می شود که 65% آن در زنان و 35% آن در مردان دیده می شود.
در هر دو گروه مردان و زنان 15% این کانسرها در ناحیه آنال (مقعد) دیده می شود.
بعبارتی سالانه 17 هزار کانسر آنال در مردان و 18 هزار کانسر آنال در زنان مشاهده می شود.
در سالیان اخیر، ضرورت غربالگری کانسر آنال بیشتر شده است چرا که در سالیان اخیر میزان کانسر آنال تقریباً هر سال دو درصد در حال افزایش می باشد ، بخصوص در افرادیکه HIV مثبت می باشند.
قبلاً اعتقاد بر این بود کانسر آنال فقط در کسانی دیده می شود که سکس مقعدی دارند، ولی گزارشاتی از بیماران هتروسکسوالی که سکس مقعدی نداشته اند گزارش شده است.
🔻اپیدمیولوژی HSIL در ناحیه آنال
میزان شیوع HSIL در مردان همجنس باز و بای سکسوال HIV مثبت بین 30 تا 50% می باشد و میزان بروز +AIN2 چیزی حدود 1 به 400 تا 1 به 600 در هر سال در گروه فوق می باشد.
بطور کلی مثبت شدن آنتی بادی بر علیه HPV بدنبال عفونت ناشی از آن (seroconversion) ، طی 24 ماه در مردان در مقایسه با زنان با نرخ پایین تری (low rate) مشاهده می شود.
نتایج نشان می دهد که مردان بندرت در اثر یک عفونت طبیعی مصونیت پیدا می کنند (صرف نظر از سن شان) و آنتی بادی های اکتسابی بعد از یک عفونت طبیعی نمی تواند در مقابل عفونت های آینده آنها را محافظت کند.
البته این مسئله در واکسیناسیون صدق نمی کند.
بنابراین مردانی که واکسن نزده اند تا تمام دوران زندگی شان حساس به عفونت HPV می باشند.
🔻گروه های پر خطر برای ابتلا به کانسر آنال عبارتند از:
🔸 زنان و یا مردان HIV منفی که سابقه ای از پذیرا بودن یک سکس مقعدی ( receptive anal intercourse) و یا یک وارت مقعدی دارند
🔸 زنان مبتلا به عفونت های قبلی HPV در سیستم آنوژنیتال، نظیر وارت و یا یک آبنورمالیتی های گرید برای ضایعات اپی تلیالی در ناحیه سرویسک و یا ولوو دارند (5 الی 20 برابر)
🔸 گیرندگان پیوند عضو و تحت داروهای مهارکننده سیستم ایمنی بصورت مزمن هستند (5 الی 10 برابر)
🔸 مردان همجنس باز و یا هر دو جنس خواه که به آن GBM و یا gay and bisexual men که HIV منفی هستند (5 الی 20 برابر)
🔸 مردان و زنان HIV مثبت (به غیر از گروه GBM) (10 الی 30 برابر)
🔸 مردان GBM که HIV مثبت هستند (70 الی 130 برابر)
🔻بطور کلی ریسک فاکتورها شامل:
1️⃣ ایمنوساپرسیو بودن
2️⃣ مصرف سیگار
3️⃣ تعداد پارتنر کل دوران زندگی
4️⃣ سابقه داشتن سکس مقعدی (Anal intercourse)
برای غربالگری گروه های پر خطر می توان از آنال پاپ اسمیر استفاده نمود.
🔻غربالگری کانسر آنال
روش های مشابه با غربالگری کانسر دهانه رحم برای آنال هم وجود دارد، که عبارتند از:
🔸 آنال پاپ اسمیر
🔸 آنال HPV
🔸 آنال کوتست
به اضافه روش High Resolation Anoscopy که بعنوان روش تشخیصی مورد استفاده قرار می گیرد.
البته حساسیت روش فوق وابسته به وجود یک فرد متخصص بیماری‌های مقعد (Proctologist) متبحر می باشد.
🔻نحوه نمونه برداری جهت تست آنال پاپ اسمیر و آنال HPV
🔺وسایل مورد نیاز:
1️⃣ سوآب داکرون (Dacron swab) و یا سایتوبراش: مهم است که بدانید که از سوآب های پنبه ای (cotton swab) به هیچوجه در اینجا نباید استفاده شود چرا که تمایل سلولها برای چسبیدن به پرزهای پنبه بسیار زیاد بوده و به آسانی در محلولهای جمع آوری سیتولوژی آزاد نمی شوند.
2️⃣ محلولهای نگهدارنده سیتولوژی (همانند آنهائیکه در پاپ اسمیر سرویکس مورد استفاده قرار می گیرد)
🔻روش جمع آوری نمونه:
یک سوآب داکرون و یا سایتوبراش را به طول 4 الی 5 سانتی متر داخل کانال مقعدی می کنید. این عمق از وارد کردن به داخل کانال مقعدی مهم است که اطمینان پیدا کنیم که نمونه برداری هم از سلولهای استوانه ای رکتوم انجام می شود و هم از سلولهای پوششی آنال.
می توانید سوآب را با آب معمولی و یا آب مقطر مرطوب کرده (به هیج وجه از مواد لیز کننده نظیر لوبریاکانت ها استفاده نکنید).
با کمی فشار و حرکت چرخشی ، سوآب را به دیواره کانال آنال بمالید و چندین بار این حرکت چرخشی را ادامه دهید.
سپس سوآب را درآورده و وارد یک ظرف حاوی محیط های نگهدارنده سیتولوژی کرده و چندین بار در داخل ظرف چرخانده شده و حتی مثل عمل جارو کردن به کف ظرف تماس داده شود تا مطمئن شوید تمام سلولها از سوآب و یا سایتوبراش به داخل مایع منتقل شده باشد.
در موارد نادر می توانید مستقیم سوآب را به یک اسلاید شیشه ای منتقل کرده و سریع با پاتو- فیکس و یا spray-fixed سلولها را بر روی سطح لام قبل از خشک شدن فیکس کنید.
البته روش ارجح استفاده از محلول جمع آوری سیتولوژی مثل ThinPrep و یا PreservCyt می باشد.
🔻تقسیم بندی ضایعات پره کانسریک آنال
ضایعات سیتولوژیک آنال مانند ضایعات سیتولوژیک سرویکس عبارتند از:
🔸 ASC-US = Atypical Squamous Cells with Undetermined Significant
🔸 LSIL = Low grade Squamous Intraepithelial Lesion
🔸 ASC-H = Atypical Squamous Cells, cannot exclude High-grade squamous intraepithelial lesions
🔸 HSIL = High-grade Squamous Intraepithelial Lesions
🔸 AIN = Anal Intraepithelial Neoplasia
ضایعات درجه بالای آنال شبیه ضایعات پیش ساز کانسر مهاجم در سرویکس می باشد.
معمولاً برای ارزیابی ضایعات آنال باید از آنوسکوپی به همراه بیوپسی آنال و بررسی هیستولوژیک آن استفاده نمود ولی توجه به این نکته مهم است که بین گرید یک یافته سیتولوژی و یافته هیستولوژی ممکن است تطابقی دیده نشود.
به همین دلیل هنوز استاندارد طلایی همان گرید سیتولولوژی می باشد.
بنابراین هنوز هم سیتولوژی آنال رل با ارزشی در تشخیص و مدیریت درمان ضایعات دیسپلاستیک با گرید بالای آنال را ، قبل از تبدیل شدن به کانسر آنال بازی می کند.
بنابراین هر اختلال سیتولوژیک باید با یک High Reslolution Anoscopy و بیوپسی مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
❗️توجه: برخلاف سیتولوژی سرویکس که وجود سلولهای اندو سرویکس به عنوان معیاری جهت اعتبار و کفایت نمونه برداری محسوب می شود، وجود سلولهای استوانه ای رکتوم چنین نقشی در آنال پاپ اسمیر ندارد.
هرچند هنوز بعضی از رفرانس ها وجود هر دو نوع سلول پوششی آنال و استوانه ای رکتوم را برای کفایت تفسیر تست آنال پاپ اسمیر مهم می دانند.
🔻درمان کانسر آنال
درمان موضعی می تواند شامل فقط قسمت ضایعه دیده باشد و یا اینکه بطور کامل کانال آنال را درگیر کند.
🔻درمانهایی که توسط خود بیمار قابل انجام است عبارتند از:
🔸 تری کلرو استیک اسید (TCA): توسط بیشتر بیماران قابل تحمل بوده و یک الی دو بار تجویز آن برای بسیاری از بیماران اثربخش است.
🔸 5️⃣ فلوروراسیل (5- flurouracil)
🔸 ایمی کویمود (imiquimod)
درمان برداشت موضعی (local ablative therapy) : که به روش های ذیل قابل انجام است:
🔸 روش RFA و یا RadioFrequency Ablation : روش قابل تحمل تر و ایمن بوده ، اما شواهد محدودی تاکنون از این روش منتشر شده است.
🔸 الکترو کوتر و یا electrocautery : روشی است که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد .
این روش ها درمان های اختصاصی در موارد Anal Intraepithelial Neoplasia و یا AIN می باشد.
درمان anal HSIL
هدف درمانی شامل تخریب ضایعات تشخیص داده شده است (برخلاف ضایعات سرویکس که به طور کامل قابل برداشت است) ، امکان برداشت کامل ضایعات آنال وجود ندارد.
تعداد دفعات درمان متعدد بوده و میزان شکست درمان در حد 70% می باشد.
درمان دردناک و همراه با خونریزی می باشد که منجر به عدم پیگیری های بعدی بیماران می شود.
موارد AIN در صورت عدم درمان امکان تبدیل به SCC و یا Squamous Cell Carcinoma وجود دارد.
🔻ریسک این تبدیل در گروه های ذیل بیشتر می باشد:
🔸 بیمارانی که مبتلا به فرم پایدار HPV پر خطر می باشند.
🔸 بیماران HIV مثبت (بویژه بیمارانی که شمارش CD4 پایین تری دارند)،
🔸 بیمارانی که سابقه ای از یک کانسر وابسته به HPV دارند (بویژه کانسر سرویکس)
🔸 مردانی که با مردان دیگر سکس دارند (Men who have sex with men)
🔸میزان پاکسازی و یا پایدار ماندن ضایعات anal HSIL
طی مطالعه ای که روز 393 بیمار مرد طبق الگوریتم ذیل صورت گرفته بود، مردانی که ضایعات anal HSIL داشته اند و در بازه های زمانی 6 ماه و 12 ماه مورد فالوآپ قرار گرفتند و بدون آنکه هیچ درمان خاصی برایشان انجام شود.
21% این بیماران بعد از یک بازه زمانی 12 ماه ضایعات HSIL بهبود یافته و یا به گرید های پایین تر تبدیل شده بود
و 56% موارد ضایعات HSIL پایدار باقی مانده بود که به آن HSIL persistence می گویند.
🔻نقش ژنتیک در کانسر آنال
بطور کلی متیلاسیون همه ژن ها سبب می شود که شدید بیماری افزایش یابد.
🔻چهار ژن زیر کارکرد قابل ملاحظه ای در AIN3 و کانسر آنال دارند:
🔸 ASCL1
🔸 SST
🔸 ZiC1
🔸 ZNF582
مهمترین مارکر ZNF582 می باشد که در کانسر آنال حساسیت 54% و ویژگی 93% دارد.
🔻پیشگیری
🔸 واکسیناسیون پسران و دختران قبل از شروع فعالیت جنسی
🔸 غربالگری گروه های پر خطر بخصوص در افراد HIV مثبت
🔸 معاینه سالانه آنورکتال با استفاده از روش DARE و یا Digital AnoRectal Examinatiion در افراد HIV مثبت، که توسط انجمن های ذیل توصیه شده است:
🔸 European AIDS Clinical Society
🔸 US DHHS guidelines
🔸 Austalasian Society for HIV medicine
🔻روش جمع آوری نمونه:
یک سوآب داکرون و یا سایتوبراش را به طول 4 الی 5 سانتی متر داخل کانال مقعدی می کنید. این عمق از وارد کردن به داخل کانال مقعدی مهم است که اطمینان پیدا کنیم که نمونه برداری هم از سلولهای استوانه ای رکتوم انجام می شود و هم از سلولهای پوششی آنال.
می توانید سوآب را با آب معمولی و یا آب مقطر مرطوب کرده (به هیج وجه از مواد لیز کننده نظیر لوبریاکانت ها استفاده نکنید).
با کمی فشار و حرکت چرخشی ، سوآب را به دیواره کانال آنال بمالید و چندین بار این حرکت چرخشی را ادامه دهید.
سپس سوآب را درآورده و وارد یک ظرف حاوی محیط های نگهدارنده سیتولوژی کرده و چندین بار در داخل ظرف چرخانده شده و حتی مثل عمل جارو کردن به کف ظرف تماس داده شود تا مطمئن شوید تمام سلولها از سوآب و یا سایتوبراش به داخل مایع منتقل شده باشد.
در موارد نادر می توانید مستقیم سوآب را به یک اسلاید شیشه ای منتقل کرده و سریع با پاتو- فیکس و یا spray-fixed سلولها را بر روی سطح لام قبل از خشک شدن فیکس کنید.
البته روش ارجح استفاده از محلول جمع آوری سیتولوژی مثل ThinPrep و یا PreservCyt می باشد.
🔻تقسیم بندی ضایعات پره کانسریک آنال
ضایعات سیتولوژیک آنال مانند ضایعات سیتولوژیک سرویکس عبارتند از:
🔸 ASC-US = Atypical Squamous Cells with Undetermined Significant
🔸 LSIL = Low grade Squamous Intraepithelial Lesion
🔸 ASC-H = Atypical Squamous Cells, cannot exclude High-grade squamous intraepithelial lesions
🔸 HSIL = High-grade Squamous Intraepithelial Lesions
🔸 AIN = Anal Intraepithelial Neoplasia
ضایعات درجه بالای آنال شبیه ضایعات پیش ساز کانسر مهاجم در سرویکس می باشد.
معمولاً برای ارزیابی ضایعات آنال باید از آنوسکوپی به همراه بیوپسی آنال و بررسی هیستولوژیک آن استفاده نمود ولی توجه به این نکته مهم است که بین گرید یک یافته سیتولوژی و یافته هیستولوژی ممکن است تطابقی دیده نشود.
به همین دلیل هنوز استاندارد طلایی همان گرید سیتولولوژی می باشد.
بنابراین هنوز هم سیتولوژی آنال رل با ارزشی در تشخیص و مدیریت درمان ضایعات دیسپلاستیک با گرید بالای آنال را ، قبل از تبدیل شدن به کانسر آنال بازی می کند.
بنابراین هر اختلال سیتولوژیک باید با یک High Reslolution Anoscopy و بیوپسی مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
❗️توجه: برخلاف سیتولوژی سرویکس که وجود سلولهای اندو سرویکس به عنوان معیاری جهت اعتبار و کفایت نمونه برداری محسوب می شود، وجود سلولهای استوانه ای رکتوم چنین نقشی در آنال پاپ اسمیر ندارد.
هرچند هنوز بعضی از رفرانس ها وجود هر دو نوع سلول پوششی آنال و استوانه ای رکتوم را برای کفایت تفسیر تست آنال پاپ اسمیر مهم می دانند.
🔻درمان کانسر آنال
درمان موضعی می تواند شامل فقط قسمت ضایعه دیده باشد و یا اینکه بطور کامل کانال آنال را درگیر کند.
🔻درمانهایی که توسط خود بیمار قابل انجام است عبارتند از:
🔸 تری کلرو استیک اسید (TCA): توسط بیشتر بیماران قابل تحمل بوده و یک الی دو بار تجویز آن برای بسیاری از بیماران اثربخش است.
🔸 5️⃣ فلوروراسیل (5- flurouracil)
🔸 ایمی کویمود (imiquimod)
درمان برداشت موضعی (local ablative therapy) : که به روش های ذیل قابل انجام است:
🔸 روش RFA و یا RadioFrequency Ablation : روش قابل تحمل تر و ایمن بوده ، اما شواهد محدودی تاکنون از این روش منتشر شده است.
🔸 الکترو کوتر و یا electrocautery : روشی است که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد .
این روش ها درمان های اختصاصی در موارد Anal Intraepithelial Neoplasia و یا AIN می باشد.
درمان anal HSIL
هدف درمانی شامل تخریب ضایعات تشخیص داده شده است (برخلاف ضایعات سرویکس که به طور کامل قابل برداشت است) ، امکان برداشت کامل ضایعات آنال وجود ندارد.
تعداد دفعات درمان متعدد بوده و میزان شکست درمان در حد 70% می باشد.
درمان دردناک و همراه با خونریزی می باشد که منجر به عدم پیگیری های بعدی بیماران می شود.
موارد AIN در صورت عدم درمان امکان تبدیل به SCC و یا Squamous Cell Carcinoma وجود دارد.
🔻ریسک این تبدیل در گروه های ذیل بیشتر می باشد:
🔸 بیمارانی که مبتلا به فرم پایدار HPV پر خطر می باشند.
🔸 بیماران HIV مثبت (بویژه بیمارانی که شمارش CD4 پایین تری دارند)،
🔸 بیمارانی که سابقه ای از یک کانسر وابسته به HPV دارند (بویژه کانسر سرویکس)
🔸 مردانی که با مردان دیگر سکس دارند (Men who have sex with men)
🔸میزان پاکسازی و یا پایدار ماندن ضایعات anal HSIL
طی مطالعه ای که روز 393 بیمار مرد طبق الگوریتم ذیل صورت گرفته بود، مردانی که ضایعات anal HSIL داشته اند و در بازه های زمانی 6 ماه و 12 ماه مورد فالوآپ قرار گرفتند و بدون آنکه هیچ درمان خاصی برایشان انجام شود.
21% این بیماران بعد از یک بازه زمانی 12 ماه ضایعات HSIL بهبود یافته و یا به گرید های پایین تر تبدیل شده بود
و 56% موارد ضایعات HSIL پایدار باقی مانده بود که به آن HSIL persistence می گویند.
🔻نقش ژنتیک در کانسر آنال
بطور کلی متیلاسیون همه ژن ها سبب می شود که شدید بیماری افزایش یابد.
🔻چهار ژن زیر کارکرد قابل ملاحظه ای در AIN3 و کانسر آنال دارند:
🔸 ASCL1
🔸 SST
🔸 ZiC1
🔸 ZNF582
مهمترین مارکر ZNF582 می باشد که در کانسر آنال حساسیت 54% و ویژگی 93% دارد.
🔻پیشگیری
🔸 واکسیناسیون پسران و دختران قبل از شروع فعالیت جنسی
🔸 غربالگری گروه های پر خطر بخصوص در افراد HIV مثبت
🔸 معاینه سالانه آنورکتال با استفاده از روش DARE و یا Digital AnoRectal Examinatiion در افراد HIV مثبت، که توسط انجمن های ذیل توصیه شده است:
🔸 European AIDS Clinical Society
🔸 US DHHS guidelines
🔸 Austalasian Society for HIV medicine
✍️آقای دکتر سارنگ یونسی (دکترای علوم آزمایشگاهی)
تاریخ انتشار: 5:42:36 1400/03/25
سایر مطالب
پیامد تغییر سطح استروژن در مردان شاخص های (اندکس های) خونی مورد سنجش در آزمایش CBC کاهش بخارات سمی در آزمایشگاه و اصول نگهداری صحیح زباله‌های شیمیایی راهنمای محیط کشت مورد استفاده در کشت سلول حیوانی چکیده ای از آنالیز ادرار ( urinalysis) آزمایش بیوره : اصول و موارد استفاده از این تست چسب اسکاچ کرمک برای تشخیص انگل در کودکان آزمایش تکه تکه شدن DNA اسپرم (DFI) تشخیص ایمونولوژیک سندرم شوگرن آزمایشات بالینی تشخیص پروتئینوری اریتروسیتوز روش پاپ اسمیر استاندارد Thin Prep تشخیص ایمونولوژی بیماری میاستنی گراویس(Myasthenia Gravis) آزمایش جدید برای تشخیص بیماری های مقاربتی تکنیک ایمونوفلورسانس و اهمیت آن در تشخیص بالینی
