اختلالات متابولیک اسیدهای آمینه - بیماری تیروزینمی نوع یک

نام اختلال : Tyrosinemia Type 1

مخفف : FAH deficiency

دسته بندی اختلال : Amino Acid Disorders

متابولیت مورد بررسی در غربالگری : افزایش تیروزین- افزایش سوکسینیل استون

روش مورد استفاده جهت غربالگری : Tandem mass spectrometry

حساسیت :  80% با تیروزین 99%  <  با سوکسینیل استون

اختصاصیت : 99.98 %

میزان شیوع : (1:125000)

 توجه : این اطلاعات حاوی مطالب عمومی در مورد تیروزینمی (Tyrosinemia می باشد. شرایط هر کودکی متفاوت بوده و برخی از اطلاعات ارائه شده در ادامه مطلب ممکن است در مورد بیمار شما صادق نباشد. درمان های خاص ممکن است برای برخی از کودکان در نظر گرفته شود در صورتی که برای کودکان دیگر همان درمان ها کاربردی نداشته باشد. بیماران مبتلا به تیروزینمی حتماً باید توسط پزشک متابولیک مورد ارزیابی و درمان قرار گیرند.

1- تیروزینمی چیست؟ یک اختلال آمینواسیدی می باشد که اشکال در کاتابولیسم اسید آمینه تیروزین باعث بروز اختلال شدید کبدی و مشکلات جدی دیگری برای سلامتی می شود.

 

2-  علت تیروزینمی چیست؟

به منظور مصرف پروتئین های تغذیه ای در بدن، این پروتئین ها باید به اجزای کوچکتری به نام آمینواسیدها شکسته (کاتابولیزه) شوند. آنزیم های خاصی پروتئین ها و تبدیل آنها به آمینواسیدها را در بدن به عهده دارند. تیروزینمی تیپ 1 زمانی رخ می دهد که آنزیمی به نام فوماریل استواستات در بدن دچار کمبود و یا نقص شده به طوری که نتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد. زمانیکه آنزیم فوماریل استواستات هیدرولاز (FAH) به درستی عمل نکند کاتابولیسم تیروزین مختل گشته، در نتیجه غلظت تیروزین و متابولیت های آن در خون افزایش می یابد.

یکی از متابولیت های مضر کاتابولیسم تیروزین، سوکسینیل استون می باشد. افزایش سوکسینیل استون باعث تخریب جدی کبد و کلیه می شود. همچنین می تواند باعث درد و ضعف شود.

 

3-  اگر تیروزینمی درمان نشود، چه مشکلاتی پدید می آید؟ نشانه ها از شخصی به شخص دیگر می تواند بسیار متفاوت باشد. رایج ترین فرم در نوزادان رخ می دهد.

تیروزینمی تیپ 1 در نوزادان :

 نشانه ها معمولاً در ماه های اول پس از تولد بروز می کند که می تواند شامل:

-         اسهال و مدفوع خونی

-         استفراغ

-         وزن گیری ضعیف

-         خواب آلودگی بیش از حد

-         تحریک پذیری

-         بوی مشابه کلم در پوست و ادرار

مشکلات کبدی رایج بوده و منجر به :

-         بزرگی کبد

-         زردی پوست

-         تورم پاها و شکم

-         خونریزی و کبودی

مشکلات کلیوی نیز اتفاق می افتد و منجر به :

-         تأخیر در راه رفتن

-         نرمی و نازک بودن استخوان

بدون درمان سریع و دقیق، کودکان با مشکلات شدید کبدی و کلیوی معمولاً فوت می کنند.

اغلب کودکان همچنین عوارض ذیل را دارند:

-         درد و ضعف خصوصا در پاها

-         مشکلات تنفسی

-         ضربان قلبی سریع (تاکی کاردی)

-         تشنج

-         کما

-         مرگ

تیروزینمی تیپ 1 در کودکان (فرم مزمن):

معمولاً در این نوع تیروزینمی، عوارض پس از 2 ماهگی بروز می کند. از اولین نشانه های بیماری مشکلات وزن گیری، استفراغ و اسهال می باشد. پس از آن بیماری می تواند باعث مشکلات کبدی، کلیوی و عصبی شود.

مشکلات کبدی:

اگر درمان نشود ممکن است مشکل نادری از زخم های کبدی به نام ندولارسروزین ایجاد شود که می تواند باعث نقصان در عملکرد کبد شود. در صورت عدم درمان می تواند تبدیل به سرطان کبد قبل از 10 سالگی گردد.

مشکلات کلیوی :

اگر کلیه ها به درستی کار نکنند استفراغ، ضعف و تب می تواند رخ دهد. نرمی استخوان و نازک شدن آنها ممکن است در کودکان مبتلا به مشکلات کلیوی رخ دهد.

حملات عصبی:

ضعف و درد در بازوها، پاها و دیگر قسمت های بدن در اغلب کودکان مشاهده می شود. همچنین ممکن است مشکلات تنفسی و ضربان قلبی رخ دهد. برخی کودکان به تشنج مبتلا می شوند که می تواند منجر به کما شود. درمان می تواند مشکلات عصبی را مرتفع سازد.

برخی از کودکان دچار مشکلات قلبی و برخی نیز مبتلا به پر فشاری خون می شوند.

4-  درمان تیروزینمی چیست؟

-   دارو درمانی: استفاده از داروهایی جهت جلوگیری از بروز مشکلات کلیوی و کبدی و عصبی. همچنین کاهش ریسک ابتلا به سرطان. از جمله داروی (INN) Nitisinone

همچنین مصرف ویتامین D نیز توصیه می شود.

از مصرف دارو بدون هماهنگی با پزشک معالج جداً خودداری نمایید.

-     فرمولا: که سطح تیروزین خون را در سطح ایمن قرار می دهد.

-   رژیم غذایی کم تیروزین/ فنیل آلانین : اجتناب از مصرف گوشت، تخم مرغ، پنیر، شیرگاو و همچنین مصرف محدود آرد، لوبیای خشک شده، خشکبار و کره بادام زمینی.

-    انجام آزمایش دوره ای:

سطح آمینواسیدهای خونی

اندازه گیری سوکسینیل استون

آزمایش عملکرد کبد و کلیه

اندازه گیری سطح Nitisinone

-         پیوند کبد : قبل از در دسترس قرار گرفتن Nitisinone پیوند کبد یکی از درمان های اصلی Tyrosinemia 1 بوده و امروزه Nitisinone می تواند موجب بهبود عملکرد کبد شود.

5-    تیروزینمی چگونه به ارث می رسد؟ این اختلال به صورت اُتوزومال مغلوب به ارث می رسد و میزان شیوع در پسران و دختران به طور مساوی می باشد. هر کدام از والدین این کودکان به عنوان کریر، ناقل یک ژن معیوب به فرزند خود می باشند. زمانیکه هر دو والدین کریر باشند 25% از حاملگی ها، کودک دچار کمبود آنزیم فوماریل استواستات هیدرولاز (FAH)، 25% سالم و 50% ناقل ژن معیوب می باشند.

 

6-    تست های تکمیلی پس از مثبت شدن تست غربالگری:

-         اندازه گیری آمینواسیدهای پلاسما

-         اندازه گیری ارگانیک اسیدهای ادرار


·  غربالگری این اختلال متابولیک در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی بابل انجام می

 گردد.

منابع:

WWW.newbornscreening.info/ Tyrosinemia,Type 1

WWW.medicalhomeportal.org/newborn/ Tyrosinemia,Type 1

 

 




تاریخ انتشار: 13:22:20 1397/05/28
Shortcut keys: Prev=Right , Next=Left
رفتن به بالای صفحه