نام اختصاری: - سایر نام ها: لیپاز بخش مورد انجام : بیوشیمی نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم حجم نمونه مورد نیاز: 0.5 mL شرایط نمونه گیری: بيمار بايد به مدت
12-8 ساعت ناشتا باشد. فقط نوشيدن آب مجاز است. ملاحظات نمونه گیری: 1. جمع آوری نمونه بایست در لوله های در
پوش دار گلیسرول صورت گیرد و لوله های حاوی سیترات، اگزالات و EDTA مناسب نمی
باشند. 2. مصرف هرگونه داروي مؤثر بر نتايج
آزمايش را بر روي برگه بيمار ثبت كنيد. موارد عدم پذیرش نمونه: همولیز شدید مورد
قبول نمی باشد. شرایط نگهداری: نمونه در دماي 25 درجه
سانتي گراد تا 7 روز ، دماي C◦4 تا 21 روز و دمای C◦20- تا 90روز
پایدار است. کاربردهای بالینی: بررسی اختلالات پانکراس،
معمولا پانکراتیت روش مرجع: تیتریمتریک سایر روشها: کالریمتریک، توربیدومتری،
فلورومتریک، اسپکتروفتومتریک، RIA مقادیر طبیعی: مقادیر بر حسب روش آزمایش
متفاوت است. 16 سال و بالاتر: 10 - 73 U/L مقادیر مرجع برای بیماران کمتر از 16 سال تعیین نشده است. تفسیر: در شروع پانکراتیت (8- 4 ساعت
ابتدایی) میزان لیپاز سرم همانند آمیلاز افزایش می یابد، اما مقادیر افزایش یافته
لیپاز به مدت طولانی تری (10-7 روز) نسبت به آمیلاز در سرم باقی می ماند. افزایش 2 تا
50 برابری نسبت به محدوده مرجع گزارش شده است. افزایش لیپاز سرم لزوماً متناسب با شدت
درگیری پانکراس نیست. سطح لیپاز سرم در پانكراتيت حاد ، پانكراتيت مزمن ، سرطان لوزالمعده،
كيست كاذب لوزالمعده، كوله سيستیت حاد، كلانژيت، انسداد مجاري خارج كبدي، نارسايي
كليه، انسداد يا انفاركتوس روده، التهاب يا تومور غده بزاقي و زخم پتپيك افزایش می
یابد. عوامل مداخله گر: افزایش دهنده ها: دارو های افزاینده
لیپاز عبارتند از بتانكول، كولينرژيك ها، كدئين، ايندومتاسين، مپريدين،
متاكولين، مورفين کاهش دهنده ها: يون كلسيم توضیحات: · در پانکراتیک حاد، افزایش سطح لیپاز
غالباً با افزایش آمیلاز سرمی هماهنگ است. لیپاز دیرتر به اوج می رسد و بیشتر از
آمیلاز بالا باقی می ماند. از این رو برای تشخیص تأخیری پانکراتیت حاد مفیدتر است. · در پانکراتیک حاد همراه با
هیپرلیپیدمیا فعالیت آمیلاز سرم ممکن است به صورت کاذب نرمال باشد. بنابراین
اندازه گیری فعالیت هر دو آنزیم ضروری است. ·
داروهای کولینرژیک و اَپیودها باعث افزایش سطح لیپاز سرم می شوند. ·
بیماری کلیوی ممکن است سطح لیپاز سرم را بالا ببرد. منابع: 1. Tietz Textbook of Clinical Chemistry. Edited by CA Burtis and
ER Ashwood. Philadelphia, WB Saunders Company, 2001 2. Swaroop VS, Chari ST, Clain JE: Acute pancreatitis. JAMA
2004;291:2865-2868 3.
کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران-
نشر سالمي
4. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران-
نشر مير |