نام اختصاری:  CMV IgG/IgM                               

سایر نام ها: تیتر آنتی بادی سیتومگالوویروس ، CMV Antibodies, IgG & IgM

بخش انجام دهنده: آنالیز هورمون                            

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم                          

حجم نمونه مورد نیاز:    1ml 

شرایط نمونه گیری:

1. نیاز به ناشتایی نمی باشد.

2. نمونه گیری 2 تا 3 هفته پس از شروع علائم صورت گیرد.

3. نمونه مادران مشکوک به عفونت حاد را حتی الامکان زود بگیرید.

4. نمونه دوم را 2 تا 4 هفته بعد بگیرید.

ملاحظات نمونه گیری:

1.  مطابق دستورالعمل آزمایشگاه در مورد بیماران مسری، از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود. نمونه گیری باید در مکانی مجزا و در شرایط استریل، همراه با تکنیک های آسپتیک صورت گیرد.

2.  به منظور تعیین تیتر آنتی بادی یا آنتی ژن، مقداری خون در لوله ای با درب قرمز یا طلایی رنگ بگیرید.

3.   محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید. در صورت نیاز پانسمان نمایید.

4.      سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد.

5.    در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، در کوتاه ترین زمان ممکن  نمونه به آزمایشگاه ارسال گردد.

6.  در صورت استعمال هرگونه داروی آنتی ویرال یا مهارکننده سیستم ایمنی، قبل از نمونه گیری آن را در برگه آزمایش یادداشت نمایید.

7.   نمونه گیر می بایست شرح حالی از وضعیت بالینی بیمار از وی پرسیده و در صورت لزوم در برگه آزمایش یادداشت نماید. سن وجنس بیمار را در برگه آزمایش ثبت نمایید.

 

 

موارد عدم پذیرش نمونه:

1. نمونه ای که به طور مکرر ذوب و فریز گردد،

2. سرم های با همولیز ، لیپمیک و ایکتیک شدید،

3. سرم که در معرض حرارت بالا قرار گرفته باشد،

4. نمونه های پلاسما، ادرار و نمونه های با آلودگی میکروبی،

5. نمونه های بدون برچسب یا با برچسب اشتباه.

شرایط نگهداری:

1.  بالافاصله بعد از لخته شدن خون، آن را سانتریفیوژ نموده و سرم را از سلول جدا نمایید. سرم را در لوله های پلاستیکی پلی پروفیلن ریخته و به بخش آنالیز انتقال دهید.

2.    ترجیحاً پس از جداسازی سرم، آن را تا زمان آزمایش در دمای 2-8^oC  نگاه دارید.

3.   در صورتی که در طی 2 روز آزمایش انجام نشود، آن را در 20^oC-   نگاه دارید. پایداری نمونه در این دما 14 روز است.

اطلاعات تكميلي:

سیتومگالوویروس (CMV) یک ویروس DNAدار انسانی متعلق به خانواده هرپس ویروسها می باشد. عفونت با CMV در بالغین معمولاً بدون علامت بوده و می تواند پایدار باشد و به صورت نهفته و مزمن باقی بماند. CMV با عفونتهای که از طریق جنسی منتقل می شوند ارتباط نزدیکی دارد. در افراد دچار نقص ایمنی به صورت پاتوژن فرصت طلب عمل می کند. CMV می تواند از طریق مایع سمن (منی) و ترشحات واژینال انتقال یابد. CMV شایعترین عفونت مادرزادی است. این ویروس از راه جفت منتقل شده و آسیب های شدیدی در جنین به وجود می آورد. عفونت مادرزادی می تواند باعث مرگ جنین در رحم، میکروسفالی، آتروفی چشمی و عقب ماندگی ذهنی شود. انتقال CMV می تواند از طریق لوکوسیتها (انتقال خون)، شیر مادر و نیز توسط کلیه های اهدایی انتقال یابد. عفونت معمولاً خاموش است و حدود 10% از تمام اطفال سالم ویروس را در سال اول از خود منتشر می کنند. عفونت داخل رحمی ممکن است منجر به سقط یا تولد نوزاد مرده شود. 10% از نوزادان مرده به دنیا آمده ضایعات سیتومگالیک را نشان می دهند. امکان بروز یک سندرم سخت و کشنده

( Cytomegalic Inclusion Disease of the Newborn) یا CMID در نوزادان آلوده وجود دارد. در این سندرم هموراژی ، آنمی، کور، کری، آسیب کبدی، اختلال ذهنی و میکروسفالی مشاهده می شود. عود مجدد عفونت CMV در مادر نیز می تواند به جنین آسیب برساند ولی به دلیل وجود IgG مادر که از راه جفت عبور می کند و نقش حفاظتی دارد، آسیب وارد شده از شدت کمتری برخوردار است.

 

 

کاربردهای بالینی:

1.  تشخیص عفونت اولیه  فاز حاد سیتومگالوویروس (CMV)، به ویژه در بیماران مبتلا به مونونوکلئوز عفونی و زنان بارداری که بر اساس علائم بالینی و یا قرار گرفتن در معرض ویروس، ممکن است به عفونت CMV اولیه دچار شده باشند.

2.  تعیین اینکه آیا یک بیمار (به ویژه دریافت کنندگان پیوند ، ارگان و اهدا کنندگان خون) تا به حال، یک عفونت اخیر یا مواجهه قبلی با CMV داشته اند.

 

روش مرجع: -                               

  روش ارجح: Multiplex Flow Immunoassay                                                  

سایر روشها: IHA، LA، CF، RIA، EIA، CLIA، ACIF

مقادیر مرجع: ( به روش Chemiluminescent Immunoassay (CLIA))

 

تفسیر:

نتایج CMV-IgM منفی نشاندهنده این است که بیمار عفونت های اخیر یا فعال را تجربه نکرده است. با این حال، نتیجه منفی عفونت اولیه بهCMV را رد نمی کند.

گزارش شده است که  CMV-IgM اختصاصی در 10٪ تا 30٪ از سرم خون بند ناف نوزادانی که دچار عفونت در هفته اول زندگی شده اند، قابل تشخیص نبود. علاوه بر این، تا 23٪ از زنان باردار مبتلا به عفونت CMV اولیه،  پاسخ مثبت قابل تشخیصی در 8 هفته بعد از عفونت، در CMV IgM مشاهده نشد. در بیش از 28٪ از زنان باردار مبتلا به عفونت اولیه، که در آن زمان، مقادیر آنتی بادی بالارونده بخوبی تعریف نشده است، آنتی بادی CMV IgM قابل شناسایی نمی باشد.

نتایج CMV IgM مثبت نشان دهنده یک عفونت اخیر (اولیه، فعال شدن مجدد، و یا عفونت مجدد) است. پاسخ CMV IgM در عفونتهای عود کننده CMV ، در برخی از بیماران مونونوکلئوز CMV ، در تعداد اندکی از زنان باردار، و در بیماران پیوند کلیه و قلب مشاهده گردیده است. سطح آنتی بادی ممکن است در بیماران پیوندی با عفونت های ثانویه در مقایسه با عفونت  اولیه پایین تر باشد.

 

 

نتایج مثبت CMV IgG نشان دهنده عفونت CMV در گذشته یا اخیر می باشد. این افراد ممکن است عفونت CMV را از طریق محصولات خون و بافت به افراد مستعد منتقل کنند. افراد با نتایج CMV IgG  منفی، سابقاً در معرض  CMV قرار نگرفته و یا عفونت به CMV نداشته اند، در نتیجه مستعد ابتلا به عفونت اولیه در نظر گرفته می شوند. نتایج مشکوک CMV IgM و CMV IgG  یا ممکن است در عفونت حاد رخ دهد و یا ممکن است به علت اتصالهای غیر اختصاصی باشد. در این موارد اگر همراه با علائم بالینی باشد، نمونه دیگری گرفته شده و تست مجدداً انجام می گردد.

 

 

عوامل مداخله گر :

      نمونه گیری زودهنگام (قبل از ظهور آنتی بادی در خون) در عفونت حاد اولیه ممکن است منجر به نتایج منفی کاذب گردد.

      در بیماران با نقص سیستم ایمنی مشکوک به عفونت CMV ، ممکن است دچار اختلال در پاسخ ایمنی شده و دارای مقادیر آنتی بادی منفی یا کم باشند. در این بیماران عفونت جاری رد نمی شود.

      کمپلکسهای ایمنی یا دیگر تجمعات ایمونوگلوبولینی موجود در نمونه بیمار ممکن است باعث افزایش اتصال های غیر اختصاصی و نتایج مثبت کاذب گردد.

      واکنش متقاطع بالقوه برای CMV IgM ممکن است با نمونه های مثبت IgM از نظر آنتی ژن کپسید ویروسی ابشتاین بار ویروس و IgM پاروویروس B19 رخ دهد.

      واکنش متقاطع بالقوه برای CMV IgG با گنادوتروپین جفتی انسان، IgG ضد HIV و IgG مولتیپل مایلوما، IgM فاکتور روماتوئید و IgG ضد توکسوپلاسما گوندی ممکن است رخ دهد.

      نمونه های شدیداً همولیز و لیپمیک در نتایج آزمایش ایجاد تداخل می کنند، همچنین وجود فیلامان های فیبرین می تواند در آزمایش ایجاد تداخل کند.

 

 

توضیحات:

·         آزمایشات سرولوژیک به تنهایی برای تشخیص بیماری کافی نیستند. نتایج آزمون باید همراه با علائم بیمار، تاریخچه بالینی، و دیگر یافته های آزمایشگاهی ارزیابی شود.  

·         نمونه هایی که مشکوک تفسیر شده اند ممکن است سطوح بسیار پایین از IgM مثبت داشته باشد. در این موارد نمونه دوم باید 14-10 روز بعد گرفته شده و تست مجدداً انجام شود.

·         خصوصیات عملکردی این آزمایش در افراد با نقص سیستم ایمنی مورد ارزیابی قرار نگرفته است و همچنین برای نمونه خون بند ناف و آزمایش نوزادان تعیین نشده است.

·          این تست برای غربالگری اهداکنندگان خون یا پلاسما مناسب نمی باشد.

·         قطعی ترین روش تشخیصی، کشت ویروس است. اما با انجام کشت نمی توان عفونت حاد را از مزمن یا نوع غیر فعال آن افتراق داد.

·         با بکارگیری روشهای سرولوژیکی جهت شناسایی آنتی بادی ضد CMV، می توان اطلاعات بیشتری راجع به وجود عفونت فعال بدست آورد.

·         اجسام انکلوزیونی CMV را می توان در سلول های کلیوی موجود در ادرار طی آزمون روتین تجزیه ادرار مشاهده و شناسایی کرد.

·         هیچ گونه درمان شناخته شده ای برای این عفونت وجود ندارد. در صورتی که تشخیص زودهنگام توسط کشت ویروس یا روش های سرولوژی داده شود، ممکن است اقدام به « سقط» ضرورت پیدا کند.

·         اگر افزایش تیتر CMV-IgG در دو نمونه سرمی که به فاصله 14-10 روز گرفته شده اند، چهار برابر باشد، معمولاً نشانه عفونت حاد است.

·         هنگامی که تست آنتی بادی منفی است، اما شك و ترديد هنوز هم باقی است، آزمايش ممکن است یک یا چند بار در طول دوران بارداری تکرار شود.

·         سطوحIgG برای تشخیص عفونت در اطفال کمتر از6 ماه سن مفید نیست. آنتی بادی IgG در این گروه سنی معمولاً ناشی از انتقال غیر فعال از مادر است . در عوض سطوحIgM  شاخص مناسبی برای تشخیص عفونت در اطفال کمتر از6 ماه سن است.

          منابع :

1. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
2. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير
3. سایت .healthcare.uiowa: http://www.healthcare.uiowa.edu/path_handbook/handbook/test 617.html
4. سايت مايو کلنيک (Mayo mediacal laboratories): http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/ 62067
5. سایت ARUPLAB: http://ltd.aruplab.com/Tests/Pub/0050553