نام اختصاری: Rubella IgG & Rubella IgM

سایر نام ها: آنتي بادي ضد ویروس روبلا، آنتي بادي ضد ویروس سرخجه، آنتي بادي ضد ویروس سرخك آلماني

Anti Rubella Virus, Ab -Anti German Measles Virus Ab

بخش مورد انجام: ایمونولوژی- آنالیز هورمون

نوع نمونه قابل اندازه گیری : سرم، خون جنین

حجم نمونه مورد نیاز: 0.5 ml

شرایط نمونه گیری:

1. نيازي به شرايط خاص از نظر تغذيه و مصرف مايعات نمي باشد.
2. نمونه گیری میباست در نوبت اول 3 روز پس از ظهور بثورات جلدی و در نوبت دوم 2 تا 3 هفته بعد ( دوره نقاهت) صورت گیرد.

ملاحظات نمونه گیری:

1.  مطابق دستورالعمل آزمایشگاه در مورد بیماران مسری، از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود. و به لوله با درب قرمز انتقال یابد.

2.   نمونه گیری باید در مکانی مجزا و در شرایط استریل، همراه با تکنیک های آسپتیک صورت گیرد.

2. محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.

3. سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد.

 4. نمونه گیری می بایست شرح حالی از وضعیت بالینی بیمار از وی پرسیده و در صورت لزوم در برگه آزمایش یادداشت نماید.

موارد عدم پذیرش نمونه:

 1. نمونه ای که به طور مکرر ذوب و فریز گردد.

 2. سرم های با همولیز و لیپمیک شدید.

  3. نمونه هایی که در معرض حرارت بالا قرار گرفته باشند.

شرایط نگهداری:

1. ترجیحاً پس از جداسازی سرم آن را تا زمان آزمایش در دمای 2-8^oC  نگاه دارید.

2. در صورتی که در طی 7 روز آزمایش انجام نشود، آن را در 20^oC-   نگاه دارید. پایداری نمونه در این دما 14 روز است.

کاربردهای بالینی:

1. آزمون غربالگری برای شناسایی آنتی بادیهای سرخجه به منظور تشخیص مصونيت در مقابل سرخجه (ارزیابی سیستم ایمنی)، به ویژه در مورد زنان باردار يا كارمندان خدمات بهداشتي كه با زنان باردار سروكار دارند.
2. تشخيص سرخجه در نوزادان ( سندروم سرخجه مادرزادی)، كودكان و بزرگسالان.
3. افتراق عفونت فعال از عفونت در گذشته (غیر فعال) و یا عدم عفونت به ویروس.

اطلاعات تکمیلی:

ویروس سرخجه (Rubella) عامل بیماری واگیرداری است که در بچه ها و جوانان مشاهده می شود. ویروس از طریق دستگاه تنفسی انتقال می یابد و تکثیر آن در اپیتلیوم دستگاه تنفسی فوقانی می باشد. از طریق خون به نواحی مختلف از قبیل پوست رفته و ایجاد راشهای جلدی می کند. دوره نهفته بیماری 14 تا 21روز می باشد و پس از آن راشهای پوستی تظاهر می یابند. همزمان با بروز راشها، آنتی بادیهای ضد سرخجه در سرم افراد آلوده ظاهر می شود. آنتی بادیهای اولیه از کلاس IgM و بتدریج با IgG جایگزین می شود. این بیماری از یک هفته قبل تا 14 روز پس از ظهور راشها واگیردار می باشد. نوزادانی که از مادران ایمن متولد می شوند، آنتی بادی ضد سرخجه از نوع IgG که از جفت عبور می کند از مادر دریافت می کند. این آنتی بادیها نوزاد را به مدت 6 ماه در برابر بیماری محافظت می کند.

سندروم سرخجه مادرزادی: در طی حاملگی، ابتلای مادر به ویروس سرخجه می تواند باعث عفونت جفت و جنین گردد. هرچه عفونت در مراحل ابتدایی تر حاملگی رخ دهد (3 ماه اول بارداری)، خطر درگیری وسیعتر و تولد نوزاد دچار ناهنجاری های شدیدتر بیشتر می باشد. در صورت عفونت در ماه اول حاملگی احتمال ناهنجاری در جنین به 80 درصد می رسد. در حالیکه این میزان در شیرخوارانی که در سه ماهه سوم بارداری به بیماری مبتلا شده اند به 15 درصد تقلیل می یابد.

روش مرجع: مهار هماگلوتیناسیون (IHA)

روش ارجح : سنجش ایمنی آنزیمی (EIA)، کمی لومینوسانس

سایر روش ها : هماگلوتیناسیون کاذب (PHA)، لاتکس آگلوتیناسیون (LA)، CF، FIA،  PCRبه روش ساترن بلات

مقادیر طبیعی:

ایندکس آنتی بادی O.D) : نمونه تقسیم بر میانگین×  ( O.D cut off  10

 : IgM به صورت منفی و مثبت گزارش می شود.

: IgG واکسینه شده: 11<        واکسینه نشده: 9>

تفسیر:

IgG مثبت همراه با IgM مثبت،  نشاندهنده عفونت اخیر به ویروس سرخجه می باشد. این نتیجه به تنهایی جهت تشخیص عفونت سرخجه کافی نمی باشد و باید در چارچوب تظاهرات بالینی تفسیر گردد.

IgG مثبت همراه با IgM منفی نشاندهنده واکسیناسیون و یا عفونت پیشین به ویروس سرخجه می باشد. این افراد نسبت به عفونت مجدد مصونیت دارند.

IgG منفی به همراه IgM منفی نشاندهنده در معرض قرار نگرفتن فرد به ویروس سرخجه و عدم ایمنی می باشد. با این وجود یک نتیجه منفی ابتلا به عفونت سرخجه و یا پاسخ به واکسیناسیون را رد نمی کند. زیرا ممکن است نمونه گیری قبل از ظهور آنتی بادی در خون گرفته شده باشد. نتایج منفی(9>) مشکوک به عفونت اخیر و یا پس از واکسیناسیون جهت ارزیابی پاسخ سیستم ایمنی می بایست طی 2 الی 3 هفته بعد تکرار گردد. نتایج مشکوک(9-11) باید با انجام آزمایش نمونه ای جدید در  طی10 تا 14 روز بعد پیگیری گردد.

IgM نرمال  ← فقدان عفونت

IgM   بالا ← عفونت فعال یا عفونت مادرزادی

IgG كمتر از Cutoff   ← عدم مصونيت به سرخجه

IgG بيش از Cutoff ← مصونيت به سرخجه

عوامل مداخله گر:

• نمونه های دارای همولیز و لیپمیک شدید و ذرات فیبرین ممکن است در آزمایش ایجاد تداخل نماید.
• نمونه های سرمی جمع آوری شده در اوایل فاز حاد بیماری یا بالافاصله پس از واکسیناسیون ممکن است در روشهای سرولوژیک در تعیین کلاس آنتی بادیهای IgG و IgM منفی باشد.
•   آنتی بادیهای IgG سرخجه ممکن است در نمونه های سرمی افرادی که در ماههای گذشته خون یا محصولات آن را دریافت کرده اند مشاهده گردد. در حالی که این افراد ممکن است ایمن نباشند و سابقه ابتلا به عفونت سرخجه را نداشته باشند.
• آنتی بادیهای اختصاصی سرخجه از طریق رحم از مادر به جنین انتقال می یابد. بنابراین شناسایی آنتی بادیهای اختصاصی سرخجه در اطفال کمتر از 6 ماه ممکن است نتیجه مثبت کاذب دهد.

توضیحات:

1. روشهای سرولوژیک جهت تشخیص پاسخ ایمنی، میزان حساسیت و عفونت اولیه ویروس سرخجه بکار می رود.
2. نتایج آزمایش باید منطبق با علائم بالینی و آزمایشهای تشخیصی تکمیلی تفسیر گردد.
3. افزایش 4 برابری تیتر IgM به همراه IgG اختصاصی بر علیه سرخجه نشاندهنده عفونت اخیر (فعال) می باشد.
4. به دلیل انکوباسیون طولانی مدت کشت ویروس جهت مشاهده نتایج مثبت و و مشکلات در جداسازی ویروس ، روش های سرولوژیک با حساسیت و اختصاصیت بالا از اهمیت خاصی برخوردار می باشند.

منابع:

1. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
2. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير
3. سايت مايو کلنيک: http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/34938

4. Jacobs S. D, DeMott R. W, Oxley K. D, Laboratory test handbook, 3 rd,Lexi comp,2004,P: 1174-76