دستگاه ایمنی بدن شاهکاری واقعی است که هر روز کارهای فوق‌العاده‌ای انجام می‌دهد، بی‌آنکه ما متوجه این همه فعالیت‌های متعدد شویم. وظیفه دستگاه ایمنی حفاظت از بدن ما در مقابل عواملی نفوذی چون باکتری و ویروس است.

انجام این وظیفه در بدن کسانی که از دستگاه ایمنی ضعیفی برخوردارند، می‌تواند با دشواری همراه باشد. کسانی که افزون بر این دچار بیماری‌های زمینه‌ای (برای نمونه آسم) هستند، باید دوچندان مراقب باشند تا به این عوامل آلوده و به بیماری‌های واگیردار مبتلا نشوند.

بیماری‌های مزمن ریوی

ریه‌های افرادی که به آسم مبتلا هستند، صدمه دیده‌است. در موارد حمله آسم غشاء مخاطی ریه‌های فرد ملتهب و راه‌های تنفس او تنگ می‌شود. این امر فرایند بازدم را تحت تأثیر قرار می‌هد، بطوری که فرد مبتلا به آسم برای انجام این کار به نیروی به مراتب بیشتری در مقایسه با فردی سالم نیاز دارد.

مبتلایان به آسم سخت‌تر می‌توانند هوا را بیرون دهند و به همین خاطر می‌توانند با تنگی نفس شدیدی روبرو شوند و حتی ترس خفگی بر آنها غلب شود. بدن فرد و دستگاه ایمنی او در چنین مواردی سرگرم مقابله با این مسئله است و از این رو تضیف شده است.

 بیماران ریوی معمولا به یکی از دو نوع رایج آسم مبتلا هستند.

حمله آسم می‌تواند توسط آلرژی‌زا‌ها صورت گیرد یا در صورتی که راه‌های تنفسی عفونت کرده باشند، برای مثال از طریق آلودگی‌های ویروسی. در چنین مواردی بدن نه تنها باید با آسم مقابله کند، بلکه افزون بر این با بیماری‌ها و عوامل نفوذی دیگر.

دستگاه ایمنی بدن ممکن است که بیش از اندازه زیر فشار قرار گیرد و نتواند به شکلی درست به وظایف خود عمل کند؛ امری که می‌تواند پیامدهای بسیار ناگواری برای فرد داشته باشد.

بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) نیز از بیماری‌های خطرناک شمرده می‌شود. پژوهشگران بر این باورند که مصرف دخانیات در بروز این بیماری مؤثر است.

در هر حال افرادی که به این بیماری دچارند، در صورت ابتلا به ویروس و بیماری‌ای دیگر با فشاری دوچندان روبرو هستند، چرا که دستگاه ایمنی بدن آنها باید افزون بر مقابله با بیماری مزمن انسدادی ریه از پس بیماری دیگری هم برآید.

مبتلایان که بر اثر ابتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه تضعیف شده‌اند، در مقایسه با فرد سالم به سختی می‌توانند با آلودگی و بیماری جدید مقابله کنند. ریه آنها صدمه دیده و ویروس‌ها می‌توانند با توجه به این ضعف آسان‌تر به بدن نفوذ کنند.

پیشینه ابتلا به دیابت

بیمارانی که از دیابت رنج می‌برند، در مقایسه با افراد سالم عموما از دستگاه ایمنی ضعیفی برخوردارند. دیابت دو نوع اصلی دارد و ضعف دستگاه ایمنی در مورد مبتلایان در مورد هر دو نوع صادق است.

در دیابت نوع یک بدن قادر به تولید انسولین کافی نیست. در این نوع از دیابت تخریب سلول‌های بتا در پانکراس (لوز‌المعده) منجر به نقص تولید انسولین می‌شود. این کمبود تولید بر دستگاه ایمنی بدن نیز تأثیر می‌گذارد و سبب کاهش قدرت دفاعی بدن می‌شود.

در صورتی که فرد مبتلا به این دیابت نوع یک دچار یک بیماری عفونی سخت دیگر و دچار تب شود، وضعیت او می‌تواند رو به وخامت گذارد. این مسئله حتی در مورد افرادی صادق است که داروهای ضددیابت آنها به دقت تنظیم و تعیین شده است.

بیماری دیابت می‌تواند به عروق و اعضای بدن صدمه بزند و در تعادل دستگاه گوارشی و تعادل بدن اختلال ایجاد کند. در این صورت بدن با دشواری بیشتری می‌تواند با عوامل نفوذی، برای مثال ویروس‌های که به بدن نفوذ کرده‌اند، مقابله کند.

در دیابت نوع دو که تحت عنوان دیابت شیرین غیروابسته به انسولین نیز معروف است، در سوخت و ساز بدن اختلال وجود دارد. در این نوع دیابت عوامل ژنتیکی، چاقی و کمبود تحرک نقش مهمی در ابتلای فرد دارند.

بیماری‌های قلبی- عروقی

بیماری‌های قلبی- عروقی به آن دسته از بیماری‌هایی اطلاق می‌شود که دستگاه گردش خون را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

بیماری سرخرگ تاجی یا شریان کرونری (CAD) یکی از این بیماری‌هاست. در این بیماری سرخرگ‌های تاجی تنگ و باریک می‌شوند و به این ترتیب خون و اکسیژن کافی به عضلات قلب و بدن نمی‌رسد؛ این را می‌توان به لوله آبی تشبیه کرد که به خاطر تنگی نمی‌تواند وظیفه آب‌رسانی را به درستی انجام دهد.

بیماری سرخرگ تاجی از تصلب شرایین ناشی می‌شود. ابتلا به بیماری عفونی و آلودگی ویروسی می‌تواند برای فرد مبتلا عواقبی وخیم داشته باشد. کسانی که دریچه‌های قلب آنها نارسایی دارد نیز باید بیشتر مراقب خود باشند و محتاطانه‌تر رفتار کنند.

عفونت و آلودگی ویروسی می‌تواند تعادل و دستگاه ایمنی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی−عروقی را مختل کند.

فشار خون بالا

پرفشاری خون یا فشار خون بالا هم یک بیماری مزمن است.

کسانی که دچار فشار خون بالا هستند، در صورت عفونت و آلودگی ویروسی با خطر بیشتری روبرو هستند، چرا که در درازمدت عروق بدن بر اثر پرفشاری خون صدمه می‌بیند. در صورتی که فشار خون پیوسته بالا باشد، بر عملکرد قلب تأثیر می‌گذارد و قلب پیوسته زیر فشار واکنش نشان می‌دهد.

این امر می‌تواند به بیماری‌های قلبی- عروقی بیانجامد و به عنوان سابقه بیماری زمینه‌ای سبب شود که بدن نتواند آنطور که باید و شاید از پس مبارزه با آلودگی و بیماری‌های عفونی جدید برآید.

اغلب بیماران از خطرات این بیماری‌ها بسیار دیرهنگام آگاه می‌شوند، معمولا وقتی که سکته مغزی یا سکته قلبی به آنها وارد می‌شود. سیستم ایمنی بدن آنها که ضعیف شده، توانایی لازم را برای دفاع نداشته و نفوذ عواملی چون ویروس ساد‌ه‌تر انجام می‌گیرد.

سرطان

مبتلایان به سرطان نیز از گروه‌هایی محسوب می‌شوند که در معرض خطر قرار دارند. آنها معمولا تحت درمان‌اند و از این رو نیز دستگاه ایمنی بدن آن‌ها تضعیف شده است.

مبتلایان به سرطان معمولا تحت درمان قرار دارند. شیمی‌درمانی یکی از شیوه‌های مقابله با سرطان است که با استفاده از داروهای ویژه انجام می‌گیرد. 

هدف اصلی این داروهای خاص نابودکردن سلول‌های بیمار بدون صدمه‌زدن به بافت‌های مجاور آن است. البته شیمی درمانی سلول‌ها و بافت‌های سالم بدن را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

این مسئله به نوبه خود روی دستگاه ایمنی بدن تأثیر می‌گذارد و قدرت دفاعی بدن را تضعیف می‌کند. به عبارتی دیگر دستگاه ایمنی بدن از قدرت لازم برای مقابله با آلودگی‌ها و بیماری‌های عفونی برخوردار نیست.

مبتلایان به سرطان که تحت شیمی‌درمانی یا اشعه‌درمانی هستند، باید از تماس با افرادی که برای نمونه به سرماخوردگی دچارند، پرهیز کنند.

عواملی که باعث آلودگی می‌شوند، برای مثال در پی سرفه فرد بیمار در شعاعی نسبتا وسیع در هوا پخش می‌شوند و ابتلا به ویروس و بیماری‌های عفونی می‌تواند جان مبتلایان به سرطان را به طور جدی به خطر اندازد.

داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی

مبتلایان به بیماری خودایمنی نیز از گروه‌هایی هستند که ابتلا به ویروس کرونا برای جان آنها بسیار خطرناک است.

در بیماری خودایمنی دستگاه ایمنی بدن با اختلال روبروست، به طوری که برخی از سلول‌ها و ملکول‌های بدن بیگانه و به عنوان عاملی نفوذی تلقی شده و به اشتباه مورد حمله دستگاه ایمنی قرار می‌گیرند.

پزشکان برای مقابله با این بیماری عموما داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی (Immunosppressiva) تجویز می‌کنند. این داروها دستگاه ایمنی بدن را مهار و از فعالیت آن جلوگیری می‌کند. به این ترتیب دستگاه ایمنی کارآیی همیشگی را ندارد و طبیعتا در جلوگیری از آلودگی و نفوذ ویروس‌هایی چون کرونا کم‌توان است.

بیماران مبتلا به ام‌اس (گرفتگی بافت‌های گوناگون)، روماتیسم یا بیماری کرون که از بیماری‌های التهابی روده است و همچنین مبتلایان به بیماری ایدز از کسانی هستند که ممکن است از این نوع داروها مصرف کنند.

منبع: DW.com