یکی از علائم اولیه کمبود ویتامین B۱۲ خستگی است؛ سطحی از خستگی که آنقدر عمیق است که بر زندگی روزمره تاثیر می‌گذارد. علائم دیگر عصبی هستند و ممکن است شامل سوزن سوزن شدن در اندام ها، گیجی، از دست دادن حافظه، افسردگی و مشکل در حفظ تعادل باشد.

کمبود ویتامین B۱۲ یک مشکل شایع جسمی است که می تواند عواقب جدی داشته باشد اما پزشکان اغلب آن را نادیده می‌گیرند.

ویتامین B۱۲ در رژیم غذایی کمیاب است و تنها در خوراکی‌هایی که از منابع حیوانی تهیه می شوند، یافت می شود.

بدن انسان روزانه تنها به ۲.۴ میکروگرم از این ویتامین نیاز دارد که مقدار بسیار بسیار کمی است. با این حال کمبود همین مقدار اندک از ویتامین B۱۲ در بدن هم می‌تواند بر سلامت و کیفیت زندگی تاثیر منفی بگذارد.

یکی از علائم اولیه کمبود ویتامین B۱۲ خستگی است؛ سطحی از خستگی که آنقدر عمیق است که بر زندگی روزمره تاثیر می‌گذارد. علائم دیگر عصبی هستند و ممکن است شامل سوزن سوزن شدن در اندام ها، گیجی، از دست دادن حافظه، افسردگی و مشکل در حفظ تعادل باشد. درصورتیکه کمبود این ویتامین برطرف نشود، ممکن است برخی از این علائم به طور دائم ادامه پیدا کنند.

از آنجاییکه دلایل زیادی می‌تواند در بروز این علائم نقش داشته باشد، ممکن است پزشکان احتمال کمبود ویتامین B۱۲ را نادیده بگیرند و در غربالگری توجهی به آن نداشته باشند.

نحوه جذب ویتامین ۱۲ B

در بررسی‌ها تاکید شده افرادی که رژیم‌های گیاهی مصرف می‌کنند باید مکمل‌های ۱۲B دریافت کنند. جذب این ویتامین یک فرآیند پیچیده چند مرحله‌ای است که از دهان شروع می شود و در انتهای روده کوچک پایان میگیرد. هنگام جویدن، ماده غذایی با بزاق دهان ترکیب می شود. هنگامی که غذا بلعیده می‌شود، ماده ای در بزاق موسوم به پروتئین R - پروتئینی که از تخریب ویتامین ۱۲B در معده محافظت میکند- همراه با غذا وارد معده میشود.

سلول‌های خاصی در جداره معده دو ماده ترشح می‌کنند که برای جذب ویتامین B۱۲ مهم هستند. یکی اسید معده است که مواد غذایی و ۱۲B را از هم جدا کرده و به ویتامین اجازه می دهد به پروتئین R متصل شود. ماده دیگری که فاکتور داخلی نام دارد با محتویات معده ترکیب شده و همراه آنها وارد قسمت اول روده کوچک میشود. پس از آن، شیره پانکراس، ۱۲B را از پروتئین R آزاد می کند و آن را در اختیار فاکتور داخلی قرار میدهد. این ترکیب به ویتامین ۱۲B اجازه می دهد تا در سلول‌ها جذب شود و به حفظ سلول‌های عصبی و تشکیل گلبول‌های قرمز سالم کمک کند. کمبود ویتامین ۱۲B معمولا شامل اختلال در یک یا چند مرحله از مسیر جذب است.

عوامل خطر برای کمبود ۱۲B

بدون بزاق، ۱۲B به پروتئین R بزاق متصل نمی شود و توانایی بدن در جذب آن تحت تاثیر قرار میگیرد. صدها داروی مختلف وجود دارد که می تواند باعث خشکی دهان شود و در نتیجه بزاق بسیار کمی تولید شود. این داروها شامل داروهای استنشاقی، ضد احتقان، داروهای ضد افسردگی، داروهای فشار خون و بنزودیازپین‌ها مانند زاناکس میشود که برای درمان اضطراب استفاده می شود.

یکی دیگر از عوامل بالقوه در کمبود ویتامین ۱۲B ، سطح پایین اسید معده است. محققان استفاده از داروهای آنتی اسید را به شدت با کمبود ۱۲B مرتبط دانسته‌اند.

همچنین تولید اسید معده می تواند با افزایش سن کاهش پیدا کند.

درمان کمبود ویتامین ۱۲B

در حالیکه برخی از پزشکان به طور معمول سطح ۱۲B و سایر ویتامین‌ها را اندازه گیری می‌کنند، معاینه معمولی تنها شامل شمارش کامل خون و آزمایش متابولیک پایه است که هیچ کدام وضعیت۱۲B را مورد سنجش قرار نمی‌دهد. اگر علائم کمبود ۱۲B را مشاهده کردید باید برای آزمایش به پزشک مراجعه کنید. نوع درمان و طول دوره درمان به علت و شدت کمبود ویتامین ۱۲B بستگی دارد. بهبودی کامل ممکن است تا یک سال طول بکشد اما با درمان مناسب امکان پذیر است.

به گزارش ژاپن تودی، درمان کمبود این ویتامین می تواند به صورت خوراکی، زیر زبانی یا از طریق بینی انجام شود یا ممکن است به انواع مختلف تزریق نیاز باشد.

منبع: خبرگزاری ایسنا