نام اختصاری: Apo A1

سایر نام ها: آپولیپوپروتئین A1

 بخش مورد انجام: بیوشیمی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم ، پلاسما هپارینه یا EDTA  دار

حجم نمونه مورد نیاز: ml 1

شرایط نمونه گیری:

1-    14 – 12 ساعت ناشتایی لازم است . مصرف آب مجاز می باشد.

2-    بیماران 24 ساعت قبل از نمونه گیری از مصرف الکل اجتناب کنند. همچنین به وی گوشزد نمایید که مجاز به کشیدن سیگار نمی باشد.

ملاحظات نمونه گیری:

1-    ترجیحاً نمونه، پلاسما EDTA دار باشد و از لوله های پلاستیکی برای جمع آوری استفاده گردد.

2-    مصرف هرگونه داروی موثر بر نتایج آزمایش را بر روی یرگه آزمایش ثبت نمایید.

موارد عدم پذیرش نمونه:

نمونه های با همولیز  زردی(ایکتر) شدید مورد قبول نمی باشد.

شرایط نگهداری:

نمونه در یخچال (^◦c4 ) به مدت 8 روز و در ^◦c20-  تا دو ماه پایدار است.

کاربردهای بالینی:

این آزمایش به منظور ارزیابی احتمال خطر بروز بیماری های قلبی آتروژنیک و بیماری های عروقی  محیطی بکار می رود. سطح این ترکیبات در مقایسه با لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) ، لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL) و لیپوپروتئین با چگالی بسیار پایین (VLDL)، شاخص بهتری برای خطر بیماری آتروژنیک می باشد.

 روش متداول : ایمنوتوربیدومتری

مقادیر طبیعی:

بزرگسالان/ کهنسالان :

مردان : mg/dl 160 – 75

زنان : mg/dl 175 – 80

کودکان/ نوجوانان :

پسر : mg/dl 167 – 67

دختر : mg/dl 148- 60

نوزادان :

پسر : mg/dl 93 – 41

دختر : mg/dl 106 – 38

نسبت Apo A1/B  :

مرد : 2.24 – 0.85

زن : 3.23 – 0.76

تفسیر:

آپو A1 ، فرم اصلی پروتئین موجود در انواع لیپوپروتئین های با دانسیته زیاد، (HDL) می باشد و شیلومیکرون نیز یافت می شود. نقش اصلی آپو A1 فعال نمودن آنزیم Lecitin cholesterol acyl transfrrase (LCAT) و حذف کلسترول آزاد از بافت های خارج کبدی است.

با این وصف آپو A1 به عنوان یک پروتئین ضد انسداد عروق شناخته شده و رابطه معکوس با ریسک بیماری های قلبی و عروقی دارد. مطالعات مختلف نشان داده است که رابطه معکوسی بین میزان آپو A1 و بیماری انسداد عروق کرونر قلبی وجود داشته و این در حالیست که ریسک این دسته از بیماری ها میزان آپو B رابطه مستقیم دارد. به طوریکه در بیماران مبتلا به عروق کرونر میزان آپو A1 کاهش یافته (تقریباً کمتر از 80 mg/dl) و میزان آپو B افزایش نشان می دهد.

عوامل مداخله گر:

1-    هموگلوبین ، بیلی روبین، تری گلسیرید و لیپید تزریقی در مقادیر بالا منجر به تداخل در نتایج آزمایش می شود.

2-    ورزش می تواند نسبت افزایش سطح آپو A1 گردد.

3-    استعمال سیگار ممکن است سطح آن را کاهش دهد.

رژیم های غذایی سرشار از کربوهیدرات یا چربی های حاوی چندین عامل غیر اشباع می تواند موجب کاهش سطح آپو A1 گردد.

داروهای افزایش دهنده : کاربامازپین ، استروژن ها، اتانول، لوواستاتین، نیاسین، ضدبارداری های خوراکی ، فنوباربیتال، پراواستاتین و سیم واستاتین.

داروهای کاهش دهنده : آندروژن ها، بلوکه کننده های بتا، دیورتیک ها و پروژسترون ها.

توضیحات:

·        آپولیپوپروتئین ها شاخص های بهتر از HDL، LDL، VLDL برای پیش بینی بروز خطرات آتروژنیک می باشد.

·        کاهش سطح آپو A1 و افزایش سطح آپو B با افزایش خطر بیماری شریان کورونر همراه است.

·        تحیقیقات نشان دهنده آن است که افزایش سطح LP(a) با بالا رفتن خطر بیماری شریان کورونر در ارتباط است.

·        آمادگی برای این آزمون مستلزم 14 – 12 ساعت ناشتایی قبل از آزمایش می باشد. تنها مصرف آب مجاز است.

·        پلاسمای خون افراد مبتلا به بیماری تانجیر (Tangier) حداکثر حاوی 1% از آپو A1 نسبت به پلاسما افراد طبیعی می باشند.

منابع:

1. Franzen J, Fex G: Low serum apolipoprotein A-1 in acute myocardial infarction survivors with normal HDL cholesterol. Atherosclerosis 1986;59:37-42

2. Sniderman A, Shapiro S, Marpole D, et al: Association of coronary atherosclerosis with hyperapobetalipoproteinemia (increased protein but normal cholesterol levels in human plasma low density [beta] lipoproteins]. Proceedings of the National Academy of Science USA 1980;77:604-608

3. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر سالمي