نام اختصاری: multi drug

سایر نام ها: تست اعتیاد به مواد ، تست غربالگری مصرف مواد مخدر (روان گردان)، تست تشخیص تقلب

Drugs of Abuse Screen test, Drug Abuse Survey. Urine,  Adulteration Survey, Urine.

بخش انجام دهنده: بیوشیمی ادرار

نوع نمونه قابل اندازه گیری: ادرار راندوم تازه

حجم نمونه مورد نیاز: 100 µl  

ملاحظات و شرایط نمونه گیری:

1.        نیاز به ناشتایی نمی باشد.

2.        30 میلی لیتر ادرار راندم را در ظروف پلاستیکی تمیز و خشک دربدار جمع آوری نمایید. 

3.        نمونه جمع آوری شده در هر زمان از روز قابل استفاده می باشد.

4.        نیاز به افزودن نگه دارنده نمی باشد.

5.        نمونه های ادرار حاوی ذرات قابل مشاهده می بایست سانتریفیوژ گشته یا فیلتر  گردد. نمونه جهت انجام آزمایش باید شفاف باشد.

6.        در هنگام نمونه گیری می بایست از صحت نمونه ادرار بیمار اطمینان حاصل گردد.

7.        در هنگام جمع آوری نمونه می بایست مراقب بود تا از هرگونه جابجایی نمونه یا تعویض برچسب آزمایش توسط بیمار اجتناب گردد.

8.        تمام نمونه های جمع آوری شده باید به عنوان نمونه بیولوژیک خطرناک در نظر گرفته شده و در انتقال نمونه احتیاط های مقتضی صورت گیرد.

موارد عدم پذیرش نمونه:

ü      ادرار نبودن نمونه

ü      نمونه ادرار کدر ، مانده یا آلوده

ü      نمونه ادرار بدون برچسب یا با برچسب اشتباه

شرایط نگهداری:

1.        نمونه ادرار  در دمای 2-8^oC به مدت 48 ساعت پیش از انجام تست پایدار است.

2.        برای ذخیره طولانی تر، نمونه باید در -20^oC نگهداری گردد. در این دما نمونه به مدت 2 هفته پایدار است.

3.         نمونه های فریز شده قبل از انجام آزمایش باید کاملا ذوب شده و به خوبی مخلوط گردد.

کاربردهای بالینی:

1.        تعیین کیفی چندین داروی مخدر و متابولیت های آن در ادرار مطابق با میزان Cut-off

2.        غربالگری افراد سالم از افراد معتاد به مواد مخدر یا روان گردان از قبیل مرفین(MOP)، ماری جوانا (THC)، متادون(MTD)، ترامادون(TRA)، تمجیزک (BUP)، آمفتامین(AMP)، متاآمفتامین(MET)، باربیتورات(BAR)، بنزودیازپین(BZO)، فن سیکلیدین(PCP)، ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA)، کوکائین(COC)، متیلن اندوکسی مت آمفتامین یا  اکستازی(MDMA) و تست تشخیص تقلب (Adulteration).

روش ارجح:

  Gas Chromatography-Mass Spectrophotometry (GC-MS)

 سایر روشها:

   gas chromatography with flame ionization detection (GC-FID)

liquid chromatography-tandem mass spectrometry (LC-MS/MS)

lateral flow chromatographic immunoassay

 Qualitative Enzyme Multiplied Immunoassay 

روش انجام در آزمایشگاه: lateral flow chromatographic immunoassay

مقادیر طبیعی: منفی (مقادیر زیر Cut-off تعیین شده برای داروی خ

ü      این گزارش برای مقاصد پایش بالینی و مدیریت بیماران در نظر گرفته شده و جهت  آزمون های مرتبط با اشتغال مورد استقاده قرار نمی گیرد.

تفسیر:

منفی: ظهور یک خط رنگی در منطقه کنترل (C ) و یک خط رنگی در منطقه تست (T ) برای یک داروی خاص نشان دهنده منفی بودن تست می باشد.

نتیجه منفی نشان می دهد که غلظت دارو در ادرار، زیر سطح Cut-off  تعیین شده برای آن داروی خاص می باشد.

مثبت: عدم ظهور خط رنگی در منطقه T برای یک داروی خاص و ظهور یک خط رنگی در منطقه C  نشان دهنده مثبت بودن تست می باشد.

نتیجه مثبت نشان می دهد که غلظت دارو  در ادرار بیش از مقادیر Cut-off تعیین شده برای آن داروی خاص است. به عبارت دیگر نتیجه مثبت نشان می دهد که بیمار داروهای شناسایی شده را  در گذشته استفاده کرده است.

نکته: ظهور خط رنگی در منطقه T و عدم ظهور خط رنگی در منطقه C نشان دهنده غیر معتبر بودن آزمون (کاست نامعتبر ) می باشد و  باید تکرار گردد.

عوامل مداخله گر بر اساس روش lateral flow chromatographic immunoassay:

·         این تست تنها یک تست کیفی و آنالیز مقدماتی می باشد و  یک روش آنالیزی ثانویه جهت تایید نهایی آزمون باید بکار رود. کروماتوگرافی گازی / اسپکترومتری جرمی (GC / MS) روش تأییدی ارجح می باشد.

·         ممکن است که خطاهای فنی(  technical errors) و یا رویه ای (procedural errors)، همچون دیگر مواد مداخله گر  در نمونه ادرار منجر به  نتایج اشتباه (غلط) گردد.

·         تقلب در تست نظیر اضافه کردن سفید کننده یا زاج سفید در نمونه ادرار ممکن است منجر به نتایج اشتباه صرفه نظر از خطاهای آنالیتیکی بکار رفته گردد.

·         یک نتیجه مثبت نمی تواند دلالت بر سطح سمومیت، میزان استفاده و  غلظت دارو در ادرار داشته باشد.

·         یک نتیجه منفی ضروراً دلالت بر عدم وجود دارو در ادرار نمی باشد. نتایج منفی ممکن است در نتیجه  وجود دارو  زیر مقادیر Cut-off حاصل آید.

·         آزمون نمی تواند ما بین سوء مصرف دارو و مصرف داروهایی با مقاصد پزشکی تمایز حاصل کند.

·         تست مثبت ممکن است در نتیجه مصرف غذا یا مکمل های غذایی حاصل گردد.

توضیحات:

·         داروهای زیر در مقادیر 100 ng/ml در نتایج آزمون تداخل ایجاد نمی کنند. 

·         وزن مخصوص ادرار (specific gravity) پایین و بالای محدوده نرمال نمی تواند بر نتایج آزمون تاثیرگذار باشد.

·         تغییرات pH ادرار در نتایج آزمون تاثیرگذار نمی باشد.

         منابع :

1. Tietz NW. Textbook of Clinical Chemistry. W.B. Saunders Company. 1986; 1735.
2. Stewart DJ, Inaba T, Lucassen M, Kalow W. Clin. Pharmacol. Ther. April 1979; 25 ed: 464, 264-8.
3. Hawks RL, CN Chiang. Urine Testing for Drugs of Abuse. National Institute for Drug Abuse (NIDA), Research Monograph 73, 1986.
4. FDA Guidance Document: Guidance for Premarket Submission for Kits for Screening Drugs of Abuse to  be Used by the Consumer, 1997.
5. Baselt RC. Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man. 2nd Ed. Biomedical Publ., Davis, CA 1982; 487.

Myoclinic, Drug Abuse Survey with Confirmation, Urine, mayomedicallaboratories, Available at: http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/9446