نام اختصاری: NMP22

سایر نام ها: پروتئین ماتریکس هسته ای 22

 Nuclear Matrix Proteins, urine   NMP test, Bladder Cancer Screening and Surveillance test

 

بخش انجام دهنده: هورمون شناسی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: ادرار

حجم نمونه مورد نیاز:  1 ml

شرایط نمونه گیری:

1. نحوه جمع آوری نمونه را به بیمار شرح دهید.

2. نیازی به ناشتایی نمی باشد.   

3. نمونه ادرار باید پیش از ظهر گرفته شود.

ملاحظات نمونه گیری:

1.        برای جلوگیری از تخریب پروتئین، نمونه باید بلافاصله به آزمایشگاه انتقال یابد.

2.        در صورت تأخیر ارسال، نمونه در یخچال نگهداری شود. همچنین استفاده از نگهدارنده جایز است.

موارد عدم پذیرش نمونه:

ü      نمونه ادرار مانده

ü      نمونه ای که تا قبل از انجام آزمایش در جای گرم نگهداری شده باشد

پایداری نمونه:  پایداری نمونه در دمای  یخچال (2 – 8^oC) 7 روز و در فریزر (-20^oC) 2 ماه می باشد.

کاربردهای بالینی:

1.        افتراق بین افراد سالم و افراد مبتلا به سرطان مثانه

2.        پیگیری عود تومور مثانه

3.        بررسی کلنیکی هماچوری

روش ارجح: Quantitative Enzyme Immunoassay

          سایر روشها: NMP22  BladderChek ، BTA stat

 

مقادیر طبیعی:  کیفی: منفی ( عدم وجود پروتئین)  کمی: 0 -10  U/mL

اطلاعات تکمیلی:

پروتئین 22 ماتریکس هسته (Nuclear matrix protein 22) و آنتی ژن تومور مثانه (Bladder tumor Associated) یا BTA، پروتئین هایی هستند که توسط سلول های توموری مثانه تولید می شوند و وارد ادرار می گردند. به طور طبیعی هیچ کدام از این پروتئین ها در ادرار وجود ندارد، یا سطح آنها بسیار پایین است. افزایش سطح آن با سرطان مثانه همراه است. در صورت طبیعی بودن سطح شاخص های توموری مثانه، نتایج سیستوسکوپی به ندرت مثبت می گردد. در صورت افزایش سطح این پروتئین ها، قویاً شک به عود سرطان می رود که در آن صورت جهت  تأیید آن باید سیستوسکوپی انجام گیرد. چنانچه مرحله تومور افزایش یابد (عمق یا گرید آن)، احتمال مثبت شدن یکی از شاخص ها افزایش خواهد یافت.

NMP22 از پروتئین های هسته ای سلول های اپتیلیال است که در هنگام تقسیم سلولی بر تقسیم مناسب محتوی ژنتیکی نظارت دارد و هر روندی که میزان آپوپتوز و مرگ سلولی را افزایش دهد، بیان آن نیز افزایش می‌یابد. یکی از این موارد تومورهای دستگاه ادراری هستند. میزان NMP22 در این موارد تا ۸۰ برابر افزایش می‌یابد.

تفسیر: NMP22  می تواند آزمون غربالگری مناسبی برای بیمارانی باشد که ریسک پیدایش سرطان مثانه در آنان بالا اسست. این پروتئین ممکن است در سایر وضعیت ها نیز بالا رود (مانند جراحی اخیر سیستم ادراری، عفونت مجرای ادرار یا سنگ). سرطان هایی که حالب و لگنچه کلیه را مبتلا می سازند نیز ممکن است با افزایش NMP22 همراه باشند. NMP22 دارای تأییدیه FDA برای بررسی اولیه سرطان مثانه و نیز پیگیری این موارد است و تنها تست از انواع تست های POC (در بالین بیمار) است.

عوامل مداخله گر :

§         ادرار رقیق ممکن است سبب نتایج منفی کاذب گردد.

§         دوز بالای پنی سیلین یا آسپرین می تواند موجب نتایج مثبت کاذب شود.

§         با توجه به ناپایداری این  پروتئین در ادرار، ماندن بیش از حد نمونه یا قرار گرفتن نمونه در جای گرم ممکن است منجر به نتایج منفی کاذب گردد.

توضیحات:

·         سیستوسکوپی، استاندارد طلایی تشخیص سرطان مثانه است که دارای بالاترین حساسیت تشخیصی است. با این حال به دلیل هزینه و تهاجمی بودن و نیاز به تخصص، جایگاهی در غربالگری اولیه ندارد.

·         آزمون شاخص های توموری روشی آسان تر ، ارزان تر و غیر تهاجمی  برای تشخیص عود سرطان مثانه می باشد و دقت تشخیص را نیز بالا می برد.

·         NMP22 در ابتدا بصورت کمی، به فرم کیت های ELISA ارائه و سپس نوع نواری آن برای استفاده به صورت POC ارائه شد که هر دو نوع آن دارای تأییدیه FDA است.

·         در صورت لزوم سایر آزمایش های ضروری جهت پیگیری و نظارت بر سرطان مثانه را به بیمار توضیح دهید.

·         امروزه استفاده از پروب های DNA و به کار گیری تکنیک هیبریداسیون موضعی فلورسنس (FISH) یا روش UroVysion  دقت بالایی در تشخیص ناهنجاری های کروموزومی سلول های سرطانی مثانه( آناپلوئیدی روی کروموزوم های 3، 7، 17 و حذف لوکوس 9p21 روی کروموزوم 9 ) دارد.

·         تکنیک FISH بر روی سلول های جدا شده از نمونه ی ادرار تازه یا سلول های موجود روی لام Thin prep (مشابه پاپ اسمیر) انجام می شود.

·         امروزه نوعی تکنیک سیتولوژی به نام ImmunoCyt  وجود دارد که می توان از آن برای تشخیص زود هنگام عود سرطان استفاده نمود.این آزمون نوعی فن آوری ایمیونوفلورسنس بر اساس مخلوطی از سه آنتی بادی مونوکلونال نشاندار با آنتی بادی فلورسانس می باشد. این آنتی بادی ها به دو آنتی ژن متصل می شوند؛ یک گلیکوپروتئین موسینی و یک آنتی ژن کارسینوامبریونیک (CEA). این آنتی ژن ها توسط سلول های توموری مبتلایان به سرطان مثانه تولید می شود و در ادرار می ریزد. آنتی بادی های نشاندار با رنگ فلورسنت قرمز (به CEA متصل می گردد) و رنگ سبز (به گلیکوپروتئین موسینی متصل می گردد) به لام اضافه می شوند.

          منابع :

1. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
2. NMP22 جایگزینی مناسب برای سیتولوژی ادرار تشخیص و پیگیری کانسرهای مثانه؛ دکترسیاوش قادری سهی
3. Tietz textbook of clinical chemistry and molecular diagnostics / [edited by] Carl A. Burtis, Edward R. Ashwood,   David E. Bruns.—5th ed,2012,ISBN: 978-1-4160-6164-9,pp: 646-647
4. Alere NMP22; http://www.alere.com/en/home/products-services/brands/nmp22.html
5. Aruplab, NMP22, Urine; Available  at  Arup laboratories: http://ltd.aruplab.com/Tests/Pub/0080281