نام اختصاری: IGF-1

سایر نام ها: فاکتور یک رشد شبه انسولین،  سوماتومدین C، فاکتور سولفاسیون 

Somatomedin-C, Insulin-like Growth Factor-1, Sm-C

بخش انجام دهنده: آنالیز هورمون

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم، پلاسما (EDTAدار)

حجم نمونه مورد نیاز:   0.5 ml

شرایط نمونه گیری: بهتر است بیمار ناشتا بوده و در صورتی که از روش RIA استفاده می‌شود بیمار باید اخیراً در معرض رادیواکتیو قرار نگرفته باشد.

ملاحظات نمونه گیری:

1.  با رعایت اصول نمونه گیری از بیمار نمونه خون وریدی گرفته و آن را در ویال های با درب قرمز یا بنفش (EDTAدار) جمع آوری نمایید.

2.  محل نمونه گیری را از لحاظ خونریزی بررسی نمایید.

3.  در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، نمونه را در مجاورت یخ خشک، بالافاصله به آزمایشگاه ارسال نمایید.

4.  نمونه خون می بایست در مدت یک ساعت ساتریفیوژ گشته و سرم را در ویال های پلاستیکی مخصوص درب دار جدا نمایید.

5. دانستن سن و جنس بیمار حائز اهمیت می باشد.

موارد عدم پذیرش نمونه:

ü      همولیز شدید نمونه

ü      نمونه ادرار یا بافت

ü      نمونه بدون برچسب یا با برچسب اشتباه

شرایط نگهداری:

1.        سرم یا پلاسما می‌بایست بلافاصله با سانتریفوژ در 4^oC جدا شود. نمونه را تا زمان انجام آزمایش در لوله پلاستیکی و در دمای -20^oC  منجمد نمایید. 

2.        نمونه در 20^oC – به مدت 14 روز پایدار است. نمونه را در دمای یخچال (2-8^oC) نگه ندارید.

کاربردهای بالینی:

1.        تشخیص اختلال در رشد

2.        تشخیص کمبود هورمون رشد در بالغین

3.        پایش درمان با هورمون رشد نوترکیب

4.        پایش و پیگیری آکرومگالی و ژیگانتیسم

روش مرجع: RIA

روش ارجح: کمی لومینوسانس (CLIA)، IRMA

سایر روشها: ELISA

مقادیر طبیعی:

 

 

 

تفسیر: مقادیر پایین IGF-1 همراه با کم‌کاری هیپوفیز، سوء‌تغذیه، دیابت شیرین، کم‌کاری تیروئید، سندرم محرومیت از مادر، تاخیر در بلوغ، سیروز، هپاتوما، کوتولگی لارون،‌ بعضی موارد قامت کوتاه و پاسخ طبیعی GH به تست‌های فارماکولوژیک دیده می‌شود. مقادیر پایین ممکن است همراه با تومورهای بدون عملکرد هیپوفیز، تاخیر سرشتی رشد و بی‌اشتهایی عصبی هم دیده شود.
مقادیر بالای IGF-1 در دوره نوجوانی، بلوغ زودرس واقعی، حاملگی، چاقی، ژیگانتیسم هیپوفیزی، آکرومگالی و رتینوپاتی دیابتی دیده می­شود. از آنجایی که مقدار IGF-  1 در سوء‌تغذیه کاهش می‌یابد می‌توان از آن به عنوان اندکس خوبی جهت پیگیری پاسخ به درمان در محرومیت غذایی استفاده کرد. در درمان بیماران مبتلا به آکرومگالی، با استفاده از آنتاگونیست‌های گیرنده GH، سطح IGF-1 کاهش یافته و بهبود بالینی حاصل می­شود. 

عوامل مداخله گر :

      آنتی بادی های هتروفیل در سرم انسان می تواند در روش های ایمونواسی با ایمونوگلوبولین واکنش متقاطع داده و در نتایج آزمون تداخل نماید. نمونه سرم بیماران مبتلا به بیماری های خود ایمنی و یا افرادی که به طور معمول در معرض حیوانات یا محصولات حیوانی قرار دارند می تواند این نوع از مداخله را نشان دهند.

      نمونه همولیزه و لیپمیک در نتایج آزمون تداخل می نمایند.

      مقادیر پایین IGF-1 گاهی اوقات در کم‌کاری هیپوفیز، سوء‌تغذیه، تاخیر در بلوغ، دیابت شیرین، سنین بالا و بعضی موارد قامت کوتاه ایدیوپاتیک دیده می‌شود.

      مقادیر افزایش‌یافته IGF-1 نیز گاهی همراه با  adolescent growth spurt، بلوغ زودرس، حاملگی، چاقی و دیابت شیرین دیده می‌شود. 

توضیحات:

· دو نوع IGF وجود دارد: IGF-1 یا سوماتومدین C– و .IGF-2 از IGF-1 در بررسی اختلالات رشد استفاده می‌شود چرا که نسبت به سنجش هورمون رشد پایه و سرکوب‌شده توسط گلوکز تست بهتری است. سطح سرمی IGF-1 بیانگر تاثیر هورمون رشد (GH) می‌باشد. 

·         در حال حاضر، IGF-1 را نمی توان با اطمینان به عنوان شاخص خطر و یا به مارکر پیش آگهی در سرطان های سینه، پروستات و یا سرطان ریه استفاده نمود.

·         مقادیر پایین IGF-1 همراه با GH بالا مشخصه کوتولگی لارون (Laron dwarfism) است.

          منابع :

1.      Mayo mediacal laboratories: http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/35099

2.      Childrens Hospital and clinics of Minnesota: http://www.childrensmn.org/manuals/lab/Chemistry/026576.asp

3.      Aruplab: http://ltd.aruplab.com/Tests/Pub/0070125

4.      Jacobs S. D, DeMott R. W, Oxley K. D, Laboratory test handbook, 3 rd,Lexi comp,2004,pp: 800-802

5.      Tietz Fundamental of Clinical Chemistry, 6rd ed.,Burtis CA and Ashwood ER, eds, Philadelphia, PA: WB Saunders  Co, 2008,