نام اختصاری:  Toxo IgG,IgM                               

سایر نام ها: آنتی بادی ضد توکسوپلاسما گوندی، آنتی توکسوپلاسموز، تیتر آنتی بادی توکسوپلاسموز.

Toxoplasma IgG & IgM Antibody Assays, Toxoplasmosis Diagnostic, Toxoplasmosis Antibody Titer, IgM&IgG

بخش انجام دهنده: آنالیز هورمون + ایمونولوژی                          

نوع نمونه قابل اندازه گیری:  سرم، مایع مغزی نخاعی (CSF)                            

حجم نمونه مورد نیاز:  1ml

شرایط نمونه گیری:

1.  نیاز به ناشتایی یا آمادگی خاصی نمی باشد. 

2.  ترجیحاً نمونه گیری طی 14 – 10 روز فاز حاد یا نقاهت بیماری انجام شود.   

ملاحظات نمونه گیری:

1.  مطابق دستورالعمل آزمایشگاه در مورد بیماران مسری، از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود. خون گرفته شده را در ویال های با درب قرمز جمع آوری نمایید. 

2.  نمونه گیری باید در مکانی مجزا و در شرایط استریل، همراه با تکنیک های آسپتیک صورت گیرد.

3.  محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.

4.  در ظرف دو ساعت سرم را از سلول جدا نموده و تا زمان آزمایش در یخچال قرار دهید.

3.   سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد.

4.   نمونه گیر می بایست شرح حالی از وضعیت بالینی بیمار از وی پرسیده و در صورت لزوم در برگه آزمایش یادداشت نماید.

موارد عدم پذیرش نمونه:

1. نمونه ای که به طور مکرر ذوب و فریز گردد.

2. سرم های با همولیز و لیپمیک شدید.

3.  نمونه هایی که در معرض حرارت بالا قرار گرفته باشند.

4. نمونه هایی به غیر از سرم یا مایع مغزی نخاعی (CSF)

5. نمونه های بدون برچسب یا با برچسب اشتباه.   

شرایط نگهداری:

1.  ترجیحاً پس از جداسازی سرم آن را تا زمان آزمایش در دمای 2-8^oC  نگاه دارید.

2. در صورتی که در طی 7 روز آزمایش انجام نشود، آن را در 20^oC-   نگاه دارید. پایداری نمونه در این دما 14 روز است.

اطلاعات تكميلي:

Toxoplasma gondii یک انگل پروتوزوایی داخل سلولی اجباری است که انسان و سایر پستانداران را آلوده می‏کند آلودگی با این انگل گسترة جهانی داشته و عفونت‏های انسانی بسیار شایع است. مطالعات سرولوژیک نشان داده‏اند که تقریباً یک سوم تا نیمی از جمعیت آمریکا با این انگل آلوده شده‏اند. اکثر آلودگی‏های انسانی یک سیر مزمن بدون علامت دارند، با این حال عفونت‏های منتشر شدید به خصوص در افراد با نقص ایمنی اتفاق می‏افتد. توکسوپلاسموز در دو موقعیت بالینی دارای اهمیت خاص است، اول عفونت‏های منتقله به جنین و دوم به عنوان شایع­ترین عفونت فرصت‏طلب دستگاه عصبی مرکزی (CNS) در افراد مبتلا به ایدز. این انگل در عفونت‏های مادرزادی می‏تواند سبب هیدروسفالی، عقب‏ماندگی ذهنی و کوریورتینیت شود. توکسوپلاسموز ممکن است یک عارضه تهدیدکننده حیات در پیوند عضو باشد. 

T.gondii  در گربه‏ها آندمیک است. اووسیست‏ها (oocyst) می‏توانند به مقدار فراوان از طریق مدفوع گربه دفع شوند (100000 به ازای هر گرم مدفوع) و می‏توانند در محیط تا ماه‏ها زنده بمانند. انسان به علت نگهداری گربه در منزل و یا تماس اتفاقی در محیط به راحتی با اووسیت‏ها مواجهه پیدا می­کند. در اکثر افراد، آنتی‏بادی بدون هیچگونه بیماری بالینی تولید می‏شود و در عفونت‏های علامت‏دار نیز شایع­ترین تظاهر، یک لنفادنیت خود محدود شونده است. ترانسفوزیون خون یک علت نادر توکسوپلاسموز است که این خطر در ترانسفوزیون گلبول­های سفید تا حدودی بیشتر است.

کاربردهای بالینی:

1.  تشخیص توکسوپلاسموز حاد در بیماران دچار سرکوب ایمنی، زنان باردار و نوزادان.

2.  تشخیص ایمنی حاصل از عفونت قبلی (مانند عفونت جنینی)

روش مرجع: ایمیونوفلوئورسانس غیر مستقیم (IFA)                               

  روش ارجح: IFA ، کمی لومینوسانس

سایر روشها: ثبوت مکمل، Enzyme-Linked Fluorescence Assay (ELFA)، ELISA، Multiplex Flow Immunoassay

مقادیر مرجع:

Toxo IgG:

Toxo IgM:

سرولوژی: IgG  کمتر از 4 برابر افزایش تیتر یا تیترهای کمتر از 1:16 نشانه عدم عفونت قبلی است. تیترهای 1:16 تا 1:256معمولاً در جمعیت عمومی متداول است و تیترهای بیشتر از 1:256نشان دهندة عفونت اخیر است.

تیتر IgM بیشتر از 1:256 نشان دهندة عفونت اخیر است.

تفسیر: حضور آنتی بادی IgM در سرم نشاندهنده توکسوپلاسموز فعال می باشد اما افزایش تیتر آنتی IgM در بیماران دچار نقص ایمنی مشاهده نمی گردد. علاوه بر این، سطوح افزایش یافته IgM ممکن است از یک عفونت حاد که مدتها پیش ( 1 سال قبل) رخ داده است باقی بماند.

سطوح آنتی بادی IgG به تنهایی نشان دهنده قرار گرفتن در معرض قبلی به توکسوپلاسما (اخیر یا گذشته) است. یک نتیجه مثبت IgG نباید بتنهایی برای تشخیص عفونت اخیر مورد استفاده قرار گیرد. مقادیر آنتی بادی بالارونده IgG به همراه  IgMاز منفی به مثبت نشان دهنده عفونت اخیر توکسوپلاسما گوندی است.

IgG  منفی به همراه IgM منفی نشاندهنده در معرض قرار نگرفتن فرد به ویروس Toxo و عدم ایمنی می باشد. با این وجود یک نتیجه منفی ابتلا به عفونت Toxo و یا پاسخ به واکسیناسیون را رد نمی کند. زیرا ممکن است نمونه گیری قبل از ظهور آنتی بادی در خون گرفته شده باشد.

سطوح IgG نمونه بیماران  در طی مرحله اولیه عفونت حاد (قبل از ظهور آنتی بادی در خون) ممکن است <9 IU/mL باشد. نتیجه مثبت IgG نباید بتنهایی دال بر تشخیص عفونت اخیر باشد. نتایج باید در رابطه با تظاهرات بالینی، تاریخچه بیمار و سایر یافته های آزمایشگاهی باشد.

سطوحIgG برای تشخیص عفونت در اطفال کمتر از6 ماه سن مفید نیست. آنتی بادی IgG در این گروه سنی معمولاً ناشی از انتقال غیر فعال از مادر است .

خصوصیات عملکردی این آزمایش در افراد با نقص سیستم ایمنی مورد ارزیابی قرار نگرفته است و همچنین برای نمونه خون بند ناف و آزمایش نوزادان تعیین نشده است. نمونه هایی که مشکوک تفسیر شده اند ممکن است سطوح بسیار پایین از IgM مثبت داشته باشد. در این موارد نمونه دوم باید 14-10 روز بعد گرفته شده و تست مجدداً انجام شود.

در اغلب موارد ، تست مثبت آنتی بادی IgM باید با استفاده از روش دیگري تأیید گردد، یا با ارسال نمونه به آزمایشگاه مرجعي که به طور اختصاصي آزمایش توکسوپلاسموز را انجام میدهد.

یک تشخیص مشکوک به توکسوپلاسموز حاد باید با شناسایی DNA توکسوپلاسما گوندی با روش PCR  و آنالیز بر روی مایع مغزی نخاعی و یا مایع آمنیوتیک تأیید گردد.

عوامل مداخله گر :

      پاسخ‏های سرولوژیک در حضور نقص ایمنی فاقد اطمینان هستند. PCR مثبت نشانه وجود DNA ویروس است ولی PCR منفی وجود بیماری فعال را رد نمی‏کند.

      فاکتور روماتوئیدی یا آنتی بادی های ضد هسته ای (Anti nuclear Antibody) موجب نتایج مثبت کاذب می گردند.

      سایر عفونتهای فعال مادرزادی می توانند موجب نتایج مثبت کاذب گردند.

      نمونه های شدیداً همولیز و لیپمیک در نتایج آزمایش ایجاد تداخل می کنند، همچنین وجود فیلامان های فیبرین می تواند در آزمایش ایجاد تداخل کند.

      در بیماران مبتلا به ایدز میزان آنتی بادیهای اختصاصی IgG کم یا متوسط و میزان IgM منفی می باشد.

      در اکثر جمعیت‏ها شیوع بالایی از آنتی‏بادی IgG وجود دارد. هر چند که یک تیتر بالای منفرد به نفع عفونت حاد است، ولی تیترها ممکن است در افراد سالم تا سال­ها بالا باقی بمانند.

توضیحات:

·         تست آنتی بادی IgG توکسوپلاسما را مي توان به تنهايي، يا همراه با تست آنتی بادی IgM برای کمک به تأیید وجود عفونت اخیر یا قبلی توکسوپلاسما مورد استفاده قرار داد.

·         افزایش 4 برابری مقادیر Toxo-IgG به همراه مقادیر بالای Toxo-IgM  نشاندهنده عفونت فعال (اخیر) می باشد. آنتی بادی Toxo-IgG در حالت بهبود عفونت تا پایان عمر در بدن یافت می شود.در حالی که Toxo-IgM پس از ماهها به تدریج ناپدید می شود.

·         تست آنتی بادی توکسوپلاسما گونديي به طور روتين براي زنان باردار درخواست نمي شود، اما ممکن است هنگامی که پزشک می خواهد تعیین كند كه آیا زن قبلا توکسوپلاسموز داشته و هنگامی که او در معرض مدفوع گربه، گوشت خام یا خوب پخته نشده، یا آب یا غذای آلوده قرار گرفته است، درخواست مي شود.

·         هنگامی که تست آنتی بادی منفی است، اما شك و ترديد هنوز هم باقی است، آزمايش ممکن است یک یا چند بار در طول دوران بارداری تکرار شود.

·         تمایز بین عفونت فعال مزمن، غیرفعال و قدیمی ممکن است مبهم باشد.

·         نتایج نمونه خون بند ناف، نوزادان و افراد دچار نقص سیستم ایمنی باید با احتیاط بیشتری تفسیر گردد.

·         آنتی بادی هايIgM  تنها نوع تولید شده توسط جنین است. هنگامی که اين آنتي بادي ها در نوزاد وجود دارند، عفونت مادرزادی را نشان مي دهند.

·         سطح آنتی بادی IgM در افراد دچار نقص ایمنی، با اين كه توکسوپلاسموز فعال دارند، ممکن است پایین تر از حد انتظار باشد.

·         آزمایشات سرولوژیک حساسیت، ایمنی و عفونت اولیه توکسوپلاسموز را تعیین می کنند.

·          نتایج آزمون باید همراه با علائم بیمار، تاریخچه بالینی، و دیگر یافته های آزمایشگاهی ارزیابی شود. 

          منابع :

1. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
2. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير
3. سایت .healthcare.uiowa: http://www.healthcare.uiowa.edu/path_handbook/handbook/test2299.html

4. سايت مايو کلنيک (Mayo mediacal laboratories): http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/61857

4. Jacobs S. D, DeMott R. W, Oxley K. D, Laboratory test handbook, 3 rd,Lexi comp,2004, pp: 1265-1266