نام اختصاری:  Anti tTG IgA/IgG

سایر نام ها: آنتی بادی ترانس گلوتامیناز بافتی، Anti-Tissue-Transglutaminase IgA/IgG، Tissue Transglutaminase Ab IgA/IgG

بخش انجام دهنده: ایمونولوژی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم

حجم نمونه مورد نیاز:   0.5ml

شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد. 

ملاحظات نمونه گیری:

1.        مطابق دستورالعمل آزمایشگاه از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود.

2.        محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.

3.        اجازه دهید خون گرفته حداکثر به مدت 2 ساعت در دمای اتاق بماند و تشکیل لخته دهد. سپس آن را سانتریفیوژ نمایید.

4.        سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد.

5.        نمونه گیر می بایست شرح حالی از وضعیت بالینی بیمار از وی پرسیده و در صورت لزوم در برگه آزمایش یادداشت نماید.

موارد عدم پذیرش نمونه:

1.        نمونه ای که به طور مکرر ذوب و فریز گردد.

2.        سرم های با همولیز و  لیپمی شدید.

3.        نمونه پلاسما.

4.        نمونه هایی که در معرض حرارت بالا قرار گرفته باشند. در حرارت بالا اُتو آنتی بادی سرم غیر فعال می گردد.

شرایط نگهداری:

1.        ترجیحاً پس از جداسازی سرم آن را تا زمان آزمایش در دمای 2-8^oC  نگاه دارید. پایداری نمونه در این دما 7- 5 می باشد.

2.        در صورتی که در طی 7 روز آزمایش انجام نشود، آن را در 20^oC-   نگاه دارید. پایداری نمونه در این دما 14 روز است.

کاربردهای بالینی:

1.        ارزیابی افراد مشکوک به بیماری سلیاک. از جمله بیماران با علائم بالینی سازگار با بیماری سلیاک، بیماران با علائم نامشخص، و اشخاص مستعد ابتلا به بیماری ( سابقه خانوادگی افراد، ابتلا فرد به بیماری در گذشته).

2.        آزمون غربالگری برای بیماری درماتیت هپتی فرم به همراه تست اندومیزیال آنتی بادی (EMA)

3.        پایش بیماران سلیاک و درماتیت هرپتی فرم (DH) که رژیم عاری از گلوتن دریافت می کنند.

روش مرجع: -

روش ارجح: آنزیم ایمونو اسی (EIA (

سایر روشها: فلوئورسانس غیر مستقیم (IFA)

مقادیر مرجع:

منفی:U/ml   4>

مثبت ضعیف: 4 -10 U/ml

مثبت:  10 U/ml<

تفسیر: مشاهده آنتی بادی ترانس گلوتامیناز بافتی اختصاصی برای بیماری سلیاک می باشد. همچنین احتمال وجود این آنتی بادی در سرم افراد مبتلا به درماتیت هپتی فرم نیز وجود دارد.  اشخاص با نتایج مثبت متوسط تا مثبت قوی به احتمال زیاد، تشخیص بیماری سلیاک است و باید با بیوپسی روده تشخیص تأیید گردد. در صورتی که بیماران تحت یک رژیم سخت عاری از گلوتن قرار گیرند، تیتر tTG-IgA در عرض 6 تا 12 ماه کاهش پیدا خواهد کرد. در بیماران مبتلا به سلیاک که کمبود IgA دارند اندازه گیری tTG-IgG توصیه می گردد.

عوامل مداخله گر :

·         نمونه همولیزه با غلظت هموگلوبین بیشتر از 1000 mg/dl، لیپمیک با غلظت تری گلیسرید بیشتر از 3 g/dl و ایکتریک با غلظت بیلی روبین بیشتر از 40 mg/dl موجب تداخل در نتایج ازمایش می گردد.

·         در اشخاص دچار کمبود IgA که مبتلا به  بیماری سلیاک یا درماتیت هپتی فرم می باشند،  نتایج منفی کاذب tTG-IgA مشاهده شده است. 

توضیحات:

·         آنتی بادیهای تراتس گلوتیناز بافتی(anti-tTg) برای بیماری سلیاک دارای اختصاصیت بالایی می باشد. همچنین در تشخیص درماتیت هرپتی فرم نیز بکارمی روند.  

·         نتایج با شدت آنتروپاتی حساس به گلوتن همبستگی دارد. اما نتایچ منفی تشخیص بیماری را رد نمی کند. Anti-tTG نسبت به EMA حساستر می باشد اما اختصاصیت یا ویژگی کمتری نسبت به EMA دارد.

·         از آنجایی که در بیماران مبتلا به فرم خفیف انتروپاتی حساس به گلوتن ممکن است سطوح آنتی‏بادی قابل ردیابی نباشد، یک نتیجه منفی بیماری سلیاک یا درماتیت هرپتی فرم را بطور کامل رد نمی‏کند. در این موارد انجام آزمایش بیوپسی روده برای اشخاص مشکوک و مستعد ابتلا به بیماری توصیه می گردد.

·         فقدان IgA در تعداد قابل توجهی از بیماران مبتلا به سلیاک یافت می‏شود که منجر به عدم تولید  IgA-EMA خواهد شد. در این موارد اندازه‏گیری Anti-tTG IgG و  Anti-Gliadin IgG جهت تشخیص مفید خواهند بود.

·         در نتایج Anti-tTG  منفی که شخص کمبود IgA ندارد. تشخیص بیماری سلیاک غیر محتمل می باشد و انجام بیوپسی روده ضرورت ندارد.

·         الگوی آنتی بادی در درماتیت هرپتی فرم ممکن است متغیرتر از بیماری سلیاک باشد. بنابراین، تعیین هر دو آنتی بادی EMA و tTG برای به حداکثر رساندن حساسیت آزمون های سرولوژیک توصیه می شود.

·         نتایج مثبت آزمون باید همراه با علائم بیمار، تاریخچه بالینی، و دیگر یافته های آزمایشگاهی ارزیابی شود. 

·         روش EIA  (الایزا) جهت تشخیص بیماری سلیاک از حساسیت، ویژگی و قابلیت دسترسی بالایی برخوردارند.

·         ارتباطی قویی بین هاپلوتایپ HLA-DQ2 یا HLA-DQ8 با بیماری سلیاک شناخته شده ولی اکثر افرادی که HLA–DQ2 را بروز می‏دهند دچار بیماری نمی‏شوند.

          منابع :

1.        سايت مايو کلنيک (Mayo mediacal laboratories): http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/82587

2.        سایت ARUP: http://ltd.aruplab.com/tests/pub/0097709

3.        بروشور کیت ORGENTEC Diagnostik GmbH

4. Harrison MS, Wehbi M, Obideen K: Celiac disease: More common than you think. Cleve Clinic J Med 2007;74:209-215