نام اختصاری: Allergy test

سایر نام ها: تست سرمی غربالگری آلرژی،

 Antibody  Allergen Specific IgE، IgE Allergen Specific، RAST Test، Allergy blood testing

بخش انجام دهنده: ایمونولوژی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم (ترجیحاً)، پلاسما هپارینه

حجم نمونه مورد نیاز:  1ml

شرایط نمونه گیری:

1. نیاز به ناشتایی نمی باشد.

2. در صورت استفاده از روش‏هایی که براساس استفاده از مواد رادیواکتیو هستند، بیمار نباید در طی 24 ساعت قبل از نمونه گیری در معرض مواد رادیواکتیو قرار گرفته باشد.

ملاحظات نمونه گیری:

1.        مطابق دستورالعمل آزمایشگاه از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود.

2.        محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید. بهتر است محل خونگیری را با پانسمان فشارنده ببندید.

3.        اجازه دهید خون گرفته به مدت24 ساعت در دمای یخچال (8- 2 درجه ساتیگراد) بماند و تشکیل لخته دهد.

4.        سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد.

5.        نمونه گیر می بایست شرح حالی از وضعیت بالینی بیمار از وی پرسیده و در صورت لزوم در برگه آزمایش یادداشت نماید. در صورت استعمال داروهای کورتیکواستروئیدی توسط بیمار آن را در برگه آزمایش یادداشت نمایید.

6.        به بیمار خاطر نشان سازید که در طی نمونه گیری دچار هیچگونه واکنش آلرژیک نخواهد شد.

موارد عدم پذیرش نمونه:

1.        سرم های با همولیز و  لیپمی شدید.

 2.        نمونه ایکه چندین ساعت در دمای اتاق مانده باشد.

شرایط نگهداری: نمونه به مدت 2 روز در دمای 2-8^oC و برای 14 روز در 20^oC-  پایدار است. در صورت نگهداری برای مدت طولانی تر آن را در 70^oC-  نگه دارید.

کاربردهای بالینی: جهت ردیابی پاسخ‏های آلرژیک به مواد مختلف محیطی مانند حیوانات، آنتی‏بیوتیک‏ها، غذاها، علف و گیاهان، گرد و غبار داخل منزل یا محیط کار، مایت، حشرات، انسولین، مخمر‏ها، قارچ‏ها و درختان از این تست می‏توان استفاده نمود. مخصوصاً در مواردی مانند تب یونجه، آسم خارجی، اگزمای آتوپیک، آنژیوادم و حساسیت‏های تنفسی مفید است.

روش مرجع: سنجش رادیو آلرگوسوربنت (RAST)

روش ارجح: الکترو کمی لومینوسانس ایمنو اسی(ECLIA)

سایر روشها: ایمنو بلاتینگ، RIA، ELISA، نفلومتری و ایمنوفلورومتری.

مقادیر مرجع:

روش RAST: بزرگسالان:1.9 – 159 IU/ml  

  کمتر از دو سال: 0.1 – 13 IU/ml

  2 تا 5 سالگی: 0.1 – 56 IU/ml   

6 تا 10 سالگی: 0.1 – 85 IU/ml   

روش RIA: 3 – 423 IU/ml

روش ELISA:  150 IU/ml >

ü      هر آلرژن از 0 تا 4 نمره گزاری می گردد. نمره صفر نشاندهنده عدم ردیابی IgE (عدم آلرژی زایی)، نمره یک به معنی نتایج حدواسط و نمره دو  تا چهار نشاندهنده آلرژی زایی و شدت آنتی‏بادی IgE افزایش یافته بر علیه آلرژن می‏باشد. 

تفسیر: اندازه گیری ایمنوگلوبولین E (IgE) سرم، روشی مؤثر برای تشخیص آلرژی و بخصوص برای شناسایی آلرژن ( ماده ای که فرد به آن آلرژی دارد) می باشد. هنگامیکه اشخاص آلرژیک با آلرژن تماس پیدا کنند، سطح IgE سرم افزایش می یابد. دستجات گوناگونی از آلرژن ها می توانند موجب پاسخ آلرژی شوند. این آلرژنها شامل: پوست بدن حیوانات، بعضی از غذاها، قارچها و مخمرها، حشرات و سموم حشرات، داروها و مواد موجود در محیط کار افراد می باشد.

انجام تست آلرژی سرمی درموارد زیر کاربرد دارد:

● در مواردی که حساسیت به یک آلرژن اختصاصی وجود دارد و می‏توان توسط ایمونوتراپی اقدام به حساسیت زدایی فرد نمود.
● در مواردی که تست پوستی غیرقابل اعتماد باشد.
● سابقه وجود واکنش‏های شدید آلرژیک به تست‏های پوستی.
● انجام تست جهت اطفال.
● در بیمارانی که بدلایل مختلف نمی‏توانند تست پوستی انجام دهند.
● در مواردی که درمان‏های حساسیت زدایی براساس تست‏های پوستی موفقیت‏آمیز نبوده‏اند. 

تصمیم گیری راجع به روش تشخیصی آلرژی و شناسایی آلرژن بستگی به فاصله زمانی میان تماس با یک آلرژن و انجام آزمایش، گروه آلرژن، سن بیمار، احتمال بروز شوک آنافیلاکسی و اندام هدف مبتلا شونده ( پوست، ریه، روده و مانند آن) دارد. سنجش IgE سرمی، همانند آزمون های پوستی برای تشخیص آلرژی و شناسایی آلرژن بکار برده می شود، تا بتوان یک رژیم مناسب ایمنی درمانی تجویز نمود. این روش بسیار دقیقتر و کم خطر تر از آزمون پوستی است.

انجام آزمایش در موارد زیر کابرد ندارد.
 ◙ در صورتی که تمامی تست‏های پوستی منفی باشند.
◙  در مواردی که علایم بیمار خفیف بوده یا اینکه به درمان‏های معمول طبی پاسخ دهد.
 ◙ در مواردی که سطح سرمی IgE کمتر از 10Iu/ml  باشد.
 ◙ بیمارانی که به ایمونوتراپی پاسخ خوبی داده‏اند. 

◙ مبتلایان به آلرژیهای متعدد.

عوامل مداخله گر :

§         موارد منفی کاذب در مواردی دیده می‏شود که نمونه ‏گیری از بیمار بلافاصله پس از یک واکنش حساسیتی که اخیراً رخ داده است صورت گرفته باشد.

§          در مواردی که IgE بسیار بالا است (بیشتر از 3000Iu/ml) مانند عفونت‏های انگلی، ممکن است اتصال غیراختصاصی سبب نتیجه مثبت کاذب گردد.

§         بیماریهای هم زمان که با افزایش سطح IgG همراهند سبب نتایج منفی کاذب خواهند گشت.

§         داروهایی که می توانند منجر به کاهش سطح IgE گردند مانند کورتیکواستروئیدها، داروهای گشادکننده برونش، فنی توئین و آنتی هیستامین ها در نتایج آزمون تداخل ایجاد می کنند.

§         نمونه های با همولیز و یا لیپمی شدید می تواند در نتایج آزمون تداخل ایجاد نماید.

§         د ر صورت انجام آزمایش به روش RIA  یا RAST ، نتایج کاذب در بیمارانی که یک هفته قبل از انجام آزمایش اسکن رادیوایزوتوپ انجام داده اند مشاهده می شود.

 

توضیحات:

·         در بیماری‏های گوناگون، IgE می‏تواند 30-4 برابر طبیعی افزایش یابد که در بین آنها اختلالات آتوپیک و عفونت‏های انگلی دارای بیشترین اهمیت هستند. محدودیت اصلی در انجام این آزمایش محدوده گسترده و هم پوشان مقادیر IgE بین بیماری‏های آتوپیک و غیرآتوپیک است. در حالی که نتیجه مثبت تست معمولاً معنی‏دار است، یک نتیجه منفی، دو پهلو و مبهم خواهد بود. 

·         در تست RAST که یک روش رادیوایمونواسی می‏باشد، آلرژن‏های اختصاصی بر روی یک دیسک کاغذی قرار گرفته‏اند و با اضافه نمودن سرم بیمار مبتلا به آلرژی،  IgE اختصاصی به آنتی‏ژن‏های موجود روی دیسک کاغذی باند شده و در مرحله بعد با اضافه نمودن آنتی IgE نشاندار شده با مواد رادیواکتیو، IgE اختصاصی بیمار ردیابی می‏شود. سیستم‏هایی که براساس ایمونواسی آنزیمی یا ایمونوفلورومتری طراحی شده‏اند نیز وجود دارند. 

·         در صورت استفاده از روش‏هایی که براساس استفاده از مواد رادیواکتیو هستند، بیمار نباید در طی 24 ساعت گذشته در معرض مواد رادیواکتیو قرار گرفته باشد. 

·          از جمله آلرژن هایی که می توان میزان آلرژی زایی (مقادیر IgE) آن را در آزمایشگاه پاتوبیولوژی رازی توسط پنل غربالگری آلرژی بدست آورد می توان به کنه خانگی، گیاه اُکالیپتوس، سوسک حمام، چمن، درخت سرو، گیاه اقاقیا، بابونه زرد، سدر، شهد گیاهان، قارچ آسپرژیلوس، قارچ آلترناریا، قارچ کلادوسپوریوم، گربه، سگ، شتر، لاتکس، شیر، تخم مرغ، سویا، بادام زمینی، ماهی، خرچنگ و میگو، خرما، مرکبات، موز، گوجه، فندوق، گردو  و بادام اشاره کرد.

          منابع :

1. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
2. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير

3. Jacobs S. D, DeMott R. W, Oxley K. D, Laboratory test handbook, 3 rd,Lexi comp,2004,P: 131 –132

4. Mediwiss Analytic GmbH: AlleisaScreen®