نام اختصاری:  Anti-PR3 (cANCA)

سایر نام ها: آنتی پروتئیناز3، آنتی بادی سیتوپلاسمی ضد نوتروفیلی، Anti Neutrophil Cytoplasmic Antibodies(cANCA)،

 Cytoplasmic Neutrophil Antibodies، Autoantibodies to Proteinase 3 (Anti-PR3)

بخش انجام دهنده: ایمونولوژی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم

حجم نمونه مورد نیاز:  0.5 ml

شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد.  

ملاحظات نمونه گیری:

1.  مطابق دستورالعمل آزمایشگاه، از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود.

2.   پس از لخته شدن خون، سرم را در کوتاه ترین زمان ممکن  توسط سانتریفیوژ یخچالدار جدا نمایید و  تا زمان آزمایش در فریزر (20^oC-  ) نگه دارید.

3.  سرم جدا شده باید شفاف و عاری از آلودگی هایی همچون همولیز و یا لیپمیک باشد.

موارد عدم پذیرش نمونه:

1.  از پذیرش نمونه های شدیداً همولیز شده و لیپمیک و یا کدر اجتناب نمایید.

2.  از ذوب و فریز کردن مکرر نمونه بپرهیزید. این امر ممکن است منجر به کاهش در فعالیت اًتوانتی بادی گردد.

3.  سرم هایی که در معرض حرارت بالا قرار گرفته اند را استفاده نکنید.

شرایط نگهداری:

1.  نمونه سرم در دمای یخچال (ترجیحاً) و فریزر تا سه هفته پایدار است.

2.  پس از ذوب کردن نمونه ، بخوبی ان را قبل از سنجش مخلوط کنید تا نمونه ای همگن داشته باشید.

3.  از در معرض قرار دادن معرفهای آزمون در مقابل گرما، نور خورشید یا نور شدید در مدت نگهداری یا حین کار اجتباب نمایید.

4.  از آلودگی معرف ها حدامکان اجتباب گردد و پس از مصرف معرف ها آن را در دمای یخچال نگه دارید.

کاربردهای بالینی:

1.  ارزیابی بیماران مشکوک به بیماری گرانولوماتوز واگنر (WG).

2.  افتراق بین WG با سایر اشکال واسکولیت با اندازه گیری آنتی بادیهای ضد پروتئیناز3 (cANCA) همراه با آنتی بادیهای ضد میلوپروکسیداز (pANCA).

3.  ممکن است در پیگیری پاسخ به درمان و یا در پایش فعالیت بیماران دارای آانتی بادیهای میلوپروکسیداز مفید باشد.

روش مرجع: -

روش ارجح: ایمونو فلوئورسانس غیر مستقیم (IFA)

سایر روشها: RIA، ELISA

مقادیر مرجع:

منفی:  5 U/ml>

مثبت:5 U/ml  <

تفسیر: اًتو آنتی بادی بر ضد ترکیبات موجود در سیتوپلاسم نوتروفیل، ANCA  (Anti Neutrophil Cytoplasmic Antibody) نام دارد.  دو  الگوی فلوئورسانس برای ANCA تعریف شده است. یکی سیتوپلاسمی یا cANCA و دیگری الگوی دور هسته ای یا pANCA.  الگوی سیتوپلاسمی نشان دهنده وجود ANCA بر ضد آنزیم پروتئیناز 3 (Anti-PR3) می باشد، در حالی که الگوی دور هسته ای نشان دهنده ANCA بر ضد آنزیم میلوپروکسیداز ( Anti-MPO) می باشد. آنزیم PR3 و آنزیم MPO هر دو از محتویات آنزیمی گرانول های آزروفیلیک گرانولوسیتها می باشند و در برخی گرانول های مونوسیتها نیز یافت می شود.

cANCA در رنگ آمیزی سیتوپلاسم به شکل دانه دار منتشر مشاهده می شود و برای بیماری گرانولوماتوز واگنر  ژنرالیزه (WG) بسیار اختصاصی (99%- 95%) است. اگر بیماری تنها محدود به مجاری تنفسی باشد، cANCA تنها در 65% بیماران WG مثبت می گردد. تقریباً تمامی بیماران دچار WG محدود به کلیه، فاقد cANCA مثبت می باشند. اگر WG غیر فعال باشد، درصد نتایج مثبت به حدود 30% تنزل می یابد. افتراق بین WG با سایر اشکال واسکولیت بر اساس علائم و نشانه های بالینی اغلب غیر ممکن است . بنابراین با اندازه گیری آنتی بادیهای ضد پروتئیناز3 (cANCA) همراه با آنتی بادیهای ضد میلوپروکسیداز (pANCA) می توان WG را از سایر اشکال واسکولیت متمایز کرد.

عوامل مداخله گر :

·         سرم های شدیداً لیپمیک (بیشتر از  3g/dl تری گلیسرید)، ایکتریک (بیشتر از 40 mg/dl بیلی روبین) و همولیز (بیشتر از 1000 mg/dl هموگلوبین) در نتایج آزمون تداخل ایجاد می کنند.

·         مثبت کاذب در 5 درصد موارد با روش ELISA   مشاهده شده است.

·         حدود 10% بیماران گرانولوماتوز واگنر یا پلی آنژاتیس میکروسکوپی نتایج ANCA در آنها منفی می باشد.

توضیحات:

·         تشخیص قطعی بیماری تنها بر پایه نتایج یک تست نمی باشد و پزشک باید تمام یافته های بالینی و آزمایشگاهی را بررسی نماید.

·         غیرفعال سازی با حرارت منجر به نتایج مثبت کاذب می گردد.

·         نمونه های ANCA مثبت باید توسط بیوپسی یا آنژیوگرافی جهت تشخیص قطعی گرانولوماتوز وگنر یا سایر انواع واسکولیت تایید گردد .

·         نتایج نباید به طور انحصاری جهت ارزیابی پاسخ به درمان یا  فعالیت بیماری متکی باشد.

·         عموماً جهت ارزیابی بهتر  تشخیص بیماری تست cANCA  همراه با  تست pANCA  انجام می گردد.

·         در صورت مثبت شدن تست بهتر است، همان نمونه را با روش دیگر تکرار کرد تا از مثبت شدن نتیجه اطمینان حاصل نمود.

          منابع :

1. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
2. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير

3.  سايت مايو کلنيک (Mayo mediacal laboratories): http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/82965

4.  کاتالوگ کیت ORGENTEC Diagnostika GmbH

5. Jacobs S. D, DeMott R. W, Oxley K. D, Laboratory test handbook, 3 rd,Lexi comp,2004,P: 187-189

6.  Russell KA, Wiegert E, Schroeder DR, et al: Detection of antineutrophil cytoplasmic antibodies under actual clinical      testing conditions. Clin Immunol 2002 May;103(2):196-203