نام اختصاری: APA

سایر نام ها: آنتی بادی ضد فسفولیپید،Anticardiolipin antibodies ،  Phospholipid Antibodies IgG and IgM, Serum، Lupus Anticoagulant.

بخش انجام دهنده: ایمونولوژی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم، پلاسما (EDTA دار یا هپارینه)

حجم نمونه مورد نیاز:  0.5 ml

شرایط نمونه گیری: نیازی به ناشتایی نمی باشد. 

ملاحظات نمونه گیری:

1.  مطابق دستورالعمل آزمایشگاه، از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود.

2.  بالافاصله خون گرفته شده را حداقل 4 مرتبه سرو ته نمایید تا به خوبی مخلوط گردد.

3.  نمونه خون گرفته شده را روی یخ نگه داری نمایید.

4.   محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.

5.  در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، بالافاصله نمونه را به آزمایشگاه ارسال نمایید.

6.  در صورت مصرف دارو توسط بیمار، نام دارو را در برگه آزمایش یادداشت نمایید.

7.  سرم جدا شده باید شفاف و عاری از آلودگی هایی همچون همولیز و یا لیپمیک باشد.

موارد عدم پذیرش نمونه:

1.  نمونه سرم که مکرراً ذوب و فریز گشته.

2.  سرم با همولیز و یا لیپمیک شدید.

3.   ماندن نمونه بیش از چهار ساعت در دمای اتاق.

4.  بیمارانی که قبل از انجام آزمایش ضدانعقاد هیرودین، داناپاروید یا اًرگاتروبان مصرف کرده اند.

شرایط نگهداری:

1.  پلاسما یا سرم را در کوتاه ترین زمان ممکن جدا نمایید و  تا زمان آزمایش در یخچال نگه دارید.

2.   در صورت تاخیر در انجام آزمایش، ًسرم را تا زمان انجام آزمایش در فریزر (20^oC-  ) نگه دارید.

3.   نمونه در  دمای  2-8^oC به مدت 5 روز و در دمای 20^oC-  به مدت 21 روز پایدار است.

کاربردهای بالینی: انجام تست آنتی بادی ضد فسفولیپید (APA) در شرایط بالینی زیر توصیه می گردد:

1.  ترومبوز وریدی یا شریانی با علت ناشناخته

2.  سابقه یک و یا بیشتر مرگ و میر دوران بارداری با علت ناشناخته، در جنین با مرفولوژی طبیعی بعد از هفته 10 بارداری.

3.  تولد یک یا بیشتر نوزاد نارس قبل از 34 هفتگی دوران بارداری به علت پره اکلامپسی شدید یا نارسایی جفت.

4.  سقط جنین خودبه خودی متوالی 3 یا بیشتر، با علت ناشناخته ، قبل از هفته 10 بارداری، بدون مشکلات مشخص هورمونی مادرزادی، آناتومیکی و یا اختلالات کروموزومی .

5.  وجود یک اختلال در گردش خون پوستی با علت ناشناخته، به عنوان مثال، رتیکولاریس لیویدو  یا پیو درماگانگرونوزوم.

6.  حضور یک بیماری روماتیسمی به ویژه لوپوس اریتماتوز سیستمیک.

7.  آنمی همولیتیک یا ترومبوسیتوپنی با منشأ  نامشخص.

8.   امکان اندوکاردیت ترومبوتیک غیر باکتریایی،

روش مرجع: -

روش ارجح: EIA

سایر روشها: RIA، ELISA، VDRL ( غیر اختصاصی)، لوپوس آنتی کوآگولانت (LA)

مقادیر مرجع:

IgG:     منفی: 10 GPL U/ml  >                                       IgM:     منفی: 10 MPL U/ml  >                 

             مشکوک:   10 – 14.9 GPL U/ml                                      مشکوک:   10 – 14.9 MPL U/ml

            مثبت:15 GPL U/ml  >                                                  مثبت: 15 MPL U/ml  >

ü      مقادیر مثبت قوی برای هر دو آنتی بادی IgG/IgM:  80 GPL or MPL ≤

تفسیر: آنتی بادیهای ضد فسفولیپید (APA) گروهی از ایمونوگلوبولینها می باشند که بر علیه فسفولیپید بوجود آمده اند. انواع APA عبارتند از: آنتی بادی ضد کاردیولیپین (ACA)، لوپوس انعقادی یا لوپوس آنتی کوآگولانت (LA) و آنتی بادیهایی که سبب مثبت کاذب بیولوژیک در سرولوژی سیفلیس می شوند.

آنتی بادی ضد فسفولیپید  در 40 – 30 درصد از بیماران مبتلا به SLE مثبت می گردد. این آنتی بادیها  (IgG/IgM) در ترومبوز سرخرگی و سیاهرگی، سقط جنین خودبخودی و انفارکتوس جفت دیده می شوند. همچنین در بدخیمی ها، لوپوس القاء شده با دارو، بیماریهای مزمن و بیماریهای عفونی نیز ترشح می شوند.

نتایج مثبت و به شدت مثبت آنتی بادی های ضد فسفولیپید (40 GPL or MPL ≤) یک معیار تشخیصی برای سندرم آنتی فسفولیپید (APS) می باشد. سطوح پاییتر APA ممکن است در بیماران با علائم بالینی APS مشاهده گردد  اما نتایج به دست آمده تشخیصی نیست.

تشخیص آنتی بادی های فسفولیپید تحت تاثیر درمان ضد انعقادی قرار نمی گیرد.

عوامل مداخله گر :

·         مهارکننده های فاکتور VIII ممکن است منجر به نتایج مثبت کاذب تستهای لوپوس انعقادی گردند.

·         حضور موقتی APA ممکن است در عفونتها و  تجویز یکسری داروها مشاهده گردد.

·         در سنجش APA به روش ELISA  از دترجنتها و تویین 20 به دلیل خاصیت دناتوره کنندگیشان نباید استفاده شود.

·         سرم های شدیداً لیپمیک (بیشتر از  3g/dl تری گلیسرید)، ایکتریک (بیشتر از 40 mg/dl بیلی روبین) و همولیز (بیشتر از 1000 mg/dl هموگلوبین) در نتایج آزمون تداخل ایجاد می کنند.

توضیحات:

·         مطالعات جامعی نشان داده است که اندازه گیری آنتی بادی فسفولیپید می تواند در کیتهای تجاری مختلف، از نظر نتایج بسیار متغییر باشد.

·         روشهای سنجش ایمنی اندازه گیری آنتی بادیهای فسفولیپید نمی تواند بین آنتی بادیهای فسفولیپیدی و آنتی بادیهای تولید شده در پاسخ به عوامل عفونی یا متعاقب ترومبوز تمایز ایجاد نماید.

·         تشخیص قطعی بیماری تنها بر پایه نتایج یک تست نمی باشد و پزشک باید تمام یافته های بالینی و آزمایشگاهی را بررسی نماید.

·         از تست های مرتبط با این آزمون می توان به ANA، Anti ds DNA  و آنتی بادی ضد کاردیولیپین (ACA) اشاره کرد.

          منابع :

1. Jacobs S. D, DeMott R. W, Oxley K. D, Laboratory test handbook, 3 rd,Lexi comp,2004,P: 193-196

2.  Arnout J, Vermylen J:  Current status and implications of autoimmune antiphospholipid antibodies in relation to thrombotic disease. J Thromb Haemost 2003;1:931-942.

3. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير

4. سايت مايو کلنيک (Mayo mediacal laboratories): http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/82976

5. کاتالوگ کیت ORGENTEC Diagnostika GmbH