نام اختصاری: H. pylori Ab IgG, IgA,IgM

سایر نام ها: تست سرولوژیکی هلیکوباکتر پیلوری، Helicobacter pylori Antibody Serology، Peptic Ulcer Antibody Test،Anti H-Pylori Ag, Antibodies

بخش انجام دهنده: ایمونولوژی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم برای آنتی بادی و مدفوع برای آنتی ژن.

حجم نمونه مورد نیاز:  1 ml

شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد.   

ملاحظات نمونه گیری:

1.        طبق دستورالعمل آزمایشگاه، نمونه خون وریدی گرفته شود.

2.        توصیه می شود از مصرف آنتی بیوتیک و آنتی اسید قبل از انجام آزمایش اجتناب گردد.

3.        در صورت نمونه گیری در خارج آزمایشگاه، نمونه را در کوتاه ترین زمان ممکن به آزمایشگاه ارسال نمایید.

4.        محل نمونه گیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.

موارد عدم پذیرش نمونه:

ü      نمونه سرم  با همولیز و لیپمیک شدید مورد قبول نمی باشد.

ü      ذوب و فریز مکرر نمونه مورد قبول نمی باشد.

شرایط نگهداری: نمونه به مدت 7 روز در 4^oC و 14 روز در 20^oC-  پایدار است.

اطلاعات تکمیلی:

هلیکوباکتر پیلوری (H.Pylori) ﻳﻚ ﺑﺎﻛﺘﺮي ﻣﺎرﭘﻴﭽﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎل 1982 ﺑﺎ ﻛﺸﺖ ﻣﻮﻛـﻮس ﻣﻌـﺪه و ﺗﻮﺳـﻂ B.J.Marshall ﻛـﺸﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ . ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﻮر H.Pylori ﺑـﺎ ﺗﻌـﺪاد زﻳﺎدي از ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎي ﻣﻌﺪه از ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺎﺳـﺘﺮﻳﺖ ، زﺧـﻢ ﻣ ﻌـﺪه و دوازدهه ، ﺳﻮء ﻫﺎﺿﻤﻪ ، آدﻧـﻮ ﻛﺎرﺳـﻴﻨﻮﻣﺎي ﻣﻌـﺪه و ﻟﻨﻔﻮﻣـﺎ در ارﺗﺒـﺎط است. اﻳﻦ ﻣﻴﻜﺮو ارﮔﺎﻧﻴـﺴﻢ در 98-95% ﺑﻴﻤــﺎران ﻣﺒــﺘﻼ ﺑــﻪ زﺧــﻢدوازدهه و 90% - 60 % ﺑﻴﻤــﺎران ﻣﺒــﺘﻼ ﺑــﻪ زﺧــﻢ ﻣﻌــﺪه وﺟــﻮد دارد. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ ازﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻣﻴﻜﺮو ارﮔﺎﻧﻴﺴﻢ ﺑﺎ درﻣﺎن ﻫﺎي ﺿﺪ ﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎري را ﺑـﻪ ﻣﻘـﺪار زﻳـﺎدي از ﺑﻴﻦ ﺑﺮده و در درﻣﺎن ﺑﻴﻤﺎري ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ .

ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻋﻔﻮﻧﺖ H.Pylori به دو  روش می باشد :

1. ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي ﺳﺮﻳﻊ : ﺷـﺎﻣﻞ ﺑﻴﻮﭘـﺴﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪ دﻧﺒـﺎل ﻛـﺸﺖ ﻳـﺎ ﺑﺮرﺳﻲ باﻓﺖ ﺑﻴﻮﭘﺴﻲ ﺷﺪه و ﻳﺎ ﺗـﺸﺨﻴﺺ ﻣـﺴﺘﻘﻴﻢ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ اوره آز ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد .

2. ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎي ﻏﻴـﺮ ﺳـﺮﻳﻊ: ﺷـﺎﻣﻞ ﺗـﺴﺖ ﺗﻨﻔـﺴﻲ اوره و روش ﻫﺎي ﺳﺮوﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

 ﺗﻤﺎم ﺗﺴﺖ ﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﻮﭘﺴﻲ داراي ﺧﻄـﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴـﻞ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺑـﺮداري و دﺧﺎﻟـﺖ ﺑـﺎﻛﺘﺮي ﻫـﺎي آﻟـﻮده است. روشهای ایمونواسی ﺗﻜﻨﻴﻚ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ مناسب به جهت دﻗﺖ و ﺳﺎدﮔﻲ آن در ﻣﻴﺎن ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ﺳﺮوﻟﻮژﻳﻜﻲ می باشد.

 

کاربردهای بالینی:

1.         کمک به تشخیص عفونت هلیکوباکتر پیلوری در بزرگسالان و درمان مؤثرتر بیماران دچار زخم معده، دوازدهه و گاستریت مزمن فعال.

2.         پایش بیماران پس از درمان.

روش مرجع: آنزیم ایمونو اسی (EIA)

روش ارجح: ELISA، کمی لومینوسانس و الکتروکمی لومینوسانس

سایر روشها: RIA، ثبوت مکمل (CF)، ایمونوبلاتینگ، ایمونوفلوئورسانس، ایمونوکروماتوگرافی، فعالیت اوره آز، تست تنفسی اوره (UBT)

مقادیر طبیعی: عدم وجود آنتی بادی در سرم و عدم وجود آنتی ژن در مدفوع

تفسیر: هلیکوباکتر پیلوری به طور محتمل با زخم معده ، دوازدهه و گاستریت مزمن فعال مرتبط است. بیماران دچار زخم معده اغلب دارای سطوح بالای آنتی بادی سرمی بر علیه باکتری و آنتی ژن اختصاهی باکتری در مدفوع می باشند. سنجش کیفی  H. Pylori در مدفوع به روش آنزیم ایمونو اسی، غیر تهاجمی و با حساسیت بالا

 (97%  - 81%) و اختصاصیت بسیار بالا (100%- 98%) می باشد. روشهای متداول  ایمونواسی برای تشخیص آنتی بادیهای H. Pylori بسیار آسان و غیر تهاجمی و در عین حال دقیق (حساسیت بیش از 85%) می باشد. بنابراین در مقایسه با سایر روشهای تهاجمی نظیر آندوسکوپی و بیوپسی روشی مطلوبتری می باشد. سازمان جهانی غذا و دارو (FDA) این تست را جهت تشخیص اولیه و درمان بیماری مورد تأیید قرار داده است. حتی بعد از درمان عفونت H. Pylori ممکن است آنتی بادی آن تا یک سال در سرم قابل تشخیص باشد. افزایش مقادیر IgG نشاندهنده عفونت فعال و پیشرفت عفونت می باشد. IgG نسبت به سایر آنتی بادیها پایدار تر است و مدت طولانی تری در سرم باقی می ماند. اندازه گیری IgA به دلیل تمرکز باکتری H. Pylori در مخاط معده و سایر نقاط دستگاه گوارش و تولید آنتی بادی IgA مخاطی حائز اهمیت می باشد. اولین آنتی بادی که در نتیجه ابتلا به عفونت H. Pylori افزایش می یابد IgM می باشد. سنجش تیتر IgM به عنوان استاندارد طلایی تشخیص زودهنگام ابتلا به این عفونت می باشد. اما به دلیل کاهش سرمی IgM در فاصله زمانی کوتاهی پس از عفونت H. Pylor، ارزش تشخیصی چندانی ندارد.

عوامل مداخله گر :

·         سرم های شدیداً لیپمیک (بیشتر از 20 mg/ml تری گلیسرید)، ایکتریک (بیشتر از 0.4 mg/ml بیلی روبین) و همولیز (بیشتر از 10 mg/ml هموگلوبین)در نتایج آزمون تداخل ایجاد می کنند.

·         در هفته اول عفونت ممکن است آنتی بادی قابل تشخیص نباشد و به طور کاذب منفی گزارش شود.

·         در افراد مبتلا به عفونت گذشته ممکن است تیتر مثبت بالا گزارش گردد، بدون آنکه دچار عفونت فعال باشند.

·         آزمایشات سرولوژیکی منفی کاذب در بیماران مبتلا به نقص سیستم ایمنی مانند بیماران دیالیزی، سرکوب سیستم ایمنی پس از پیوند، افراد مسن و ... مشاهده می شود.

·         در صورت استفاده از روشهای سرولوژیک که تنها قادر به تشخیص IgG و IgA باشند، امکان نتایج منفی کاذب در هفته های اول آلودگی وجود دارد

توضیحات:

·         نتایج منفی ابتلاء به عفونت H. Pylori را رد نمی کند.

·         شمار زیادی از مردم، آلوده به  ارگانیسم H. Pylori می باشند ولی فاقد تظاهرات بالینی می باشند.

·         نتیجه تست مثبت تمایزی بین کلونیزاسیون یا آلودگی به عفونت هلیکوباکتر پیلوری و وجود بیماری های گوارشی را نشان نمی دهد.

·         سنجش H. Pylori  تنها باید در بیماران با علائم بالینی گوارشی صورت گیرد و نباید در افراد بدون علامت این تست انجام شود.

·         به دلیل امکان مثبت بودن تست های سرولوژیک ماهها پس از درمان موفقیت آمیز، برای ارزیابی پیشرفت بیماری مناسب نیستند. در این موارد آندوسکوپی و آزمایش اوره آز توصیه می شود.

·         به دلیل کاهش سرمی IgM در فاصله زمانی کوتاهی پس از عفونت H. Pylor، ارزش تشخیصی چندانی ندارد.

          منابع :

1. Norbert W. Tietz, Clinical Guide to laboratory tests,Saunders 1983,ISBN 0-7216-8885-3, p:671-672

patients with gastritis andPeptic 2. Marshall, B.J. a nd J.R. Warren Unidentified curved bacilli inthe stomach of ulceration.Lancet 1: 1311-1314, 1984

3.        کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير

4.        کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر

5.        سایت مایوکلنیک: http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/35187

6.        بروشور کیتEUROIMMUN .